To 2011 Karen New Year

Unity Karen old song by Htay Tint

ႏိုင္ငံအသီးသီးမွာ ေနထိုင္ၾကေသာ ကရင္ညီအကိုေမာင္ႏွမအေပါင္းတို ့

ျပာႆိုလ ၁ ရက္ေန ့တြင္ ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ား၏ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ က်ေရာက္ေတာ့မည္ျဖစ္ပါသည္ ။
၂၀၁၁ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ကို အထူးႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ အျဖစ္ က်င္းပၾကပါရန္
ႏိူးေဆာ္တိုက္တြန္းပါတယ္ ။

ကရင္လူမ်ိဳးအမ်ားစုဟာ မိမိဘိုးဘြားပိုင္ နယ္ေျမေဒသမွ
ျမန္မာႏိုင္ငံေရးသမား အမည္ခံမ်ား ျမန္မာစစ္တပ္မ်ားရဲ ့
ေလာဘကို အေတာမသတ္ႏိူင္လို ့နယ္ေျမလု ရန္ရွာရာက
နယ္ေျမစြန္ ့ျပီး အသက္ရွင္ရန္ ေျပးလြားေနၾကရသည္မွာ
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာခဲ့ျပီျဖစ္ပါတယ္ ။

ဒီကေန ့ျမန္မာျပည္တြင္း ေဒသျငိမ္းခ်မ္းေရးကို
ဦးေဆာင္ႏိုင္မဲ့ေခါင္းေဆာင္တဦး ေပၚထြက္လာပါျပီ။
ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးကို အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ ့လက္မွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ဦးေဆာင္ခဲ့ျပီး
ျမန္မာျပည္မွာ တိုင္းရင္းသားမ်ားနဲ ့ ပူးေပါင္းေနထိုင္ေရးလမ္းစဥ္ကို ခ်မွတ္ရင္း
ရွင္ဘုရင္ကို သတ္ရင္ ဘုရင္ျဖစ္ဆိုတဲ့ လမ္းလြဲ အယူအဆလူတစုေၾကာင့္
လမ္းတဝက္မွာ က်ဆံုးခဲ့ရေသာ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ရင္ႏွစ္သီးခ်ာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျဖစ္ပါတယ္ ။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ ေနထိုင္ၾကေသာ
တိုင္းရင္းသား လုပ္သားျပည္သူအေပါင္းကို ျမန္မာျပည္ ေဒသအတြင္း
ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူေနထိုင္ႏိုင္ရန္ ျဖစ္ေပၚလာမည္ ျပႆနာမ်ားကို
ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္ ေက်လည္ေစရန္ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာေပးႏိုင္သူဟု ယံုၾကည္ပါသည္ ။

ဒီမိုကေရစီရရွိေရး
တိုင္းရင္းသားမ်ားပူးေပါင္းေဆာင္ရြတ္ေရးႏွင့္
နားလည္မႈတည္ေဆာက္ေရးသည္
ေက်ာႏွင့္ရင္ကပ္ ထားသလိုျဖစ္ေနပါသည္ ။
တခ်ိန္တည္း တခါတည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြတ္ႏိုင္မွသာ ေအာင္ျမင္ႏိူင္မည္ကို
အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ သမိုင္းက သက္ေသခံေနပါသည္ ။

ထို ့အတူ ကရင္တိုင္းရင္းမ်ားအားလံုးလြတ္လပ္ေရးသည္
ကရင္မ်ားအားလံုး ညီညြတ္မႈတြင္ အေျခခံေနသလို
အျခားတိုင္ရင္းသားမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြတ္အေျဖရွာေရးသည္လည္း
အသက္ရွင္ရန္ ၾကိဳးစားသကဲ့သို ့ ေဆာင္ရြတ္ရမည္ျဖစ္ပါသည္ ။

၂၁ရာစု ျမန္မာျပည္တြင္း အေတြးအေခၚညီညြတ္ေရး
ဒုတိယပင္လံုညီလာခံ ဦးစီးက်င္းပမည့္
အန္အယ္ဒီ ဆက္လက္ရပ္တည္ေရး
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ပံ့ပိုးေရးသည္
ကရင္အမ်ိဳးသားတိုင္း၏ တာဝန္ျဖစ္လာပါျပီ ။

မၾကာမွီက်ေရာက္ က်င္းပေတာ့မည့္
၂၀၁၁ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္မ်ားဆီမွ

ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားလြတ္ေျမာက္ေရး
တိုင္းရင္းသားမ်ားလြတ္ေျမာက္ေရး
ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး
အတြက္

ဝိုင္းဝန္းေဆာင္ရြတ္ႏိူင္ၾကပါေစဟု
ႏွစ္သစ္ကူး ႏွတ္ခြန္းဆက္လိုက္ပါတယ္ ။

ေဌးတင့္
နယ္သာလန္
( အဖိုး ေစာဘိုးျငိမ္း ဘဲဂရက္ )
( အဖ ေစာဘေဌး )
အဖိုးသင္ေပးလိုက္ေသာ
ကရင္သီခ်င္းကို ပူးတြဲျပီး ျဖန္ ့ေဝလိုက္ပါတယ္ ။
(ကၽြန္ေတာ္ဟာ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ကို ၁၉၈၅ ၁၉၈၆ ၁၉၈၇ ႏွစ္ေတြတံုးက ရန္ကုန္လိႈင္ျမိဳ ့နယ္ ဘာတာေစ်းအနီးမွာ
ဦးစီးျပီး က်င္းပခဲ့ပါတယ္ ။ ထိုစဥ္ကာလက လျပည့္ဝန္းတီးဝိုင္းအဖြဲ ့မ်ား ဒံုးျပိဳင္ပြဲဝင္သူမ်ား အမွတ္ေပးဒိုင္မ်ား ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ ့ဝင္မ်ား နဲ ့ လူငယ္မ်ား မိတ္ႆဟရဖြဲ ့ျပီး စည္းလံုးညီညြတ္ရန္ ၾကိဳးစားေနခ်ိန္မွာ
လူၾကီးတခ်ိဳ ့က မဆလဆင္ထားတဲ့အကြက္ထဲက အတိုင္း စားေသာက္ကုန္လုပ္ငန္းက အရက္အလကားရဖို ့
အထည္အလိပ္လုပ္ငန္းက အလကားရလာတဲ့ အဝတ္စေတြေရာင္းျပီး ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားရွာ သူေတြနဲ ့ၾကံဳခဲ့ဘူးပါတယ္ ။
ႏိုင္ငံတကာေရာက္ ကရင္ေလးေတြ ႏွစ္သစ္ကူး အခါသမယမွာ မျပီးေသးတဲ့ ၾကီးမားတဲ့ ကရင့္ေသြးသမိုင္းကို
ဆက္ျပီးေအာင္ျမင္စြာေရးႏိူင္ၾကဖို ့ အတီးက ေရးလိုက္တာပါ )



ေပးစာ

http://hittai.net/?show=rm&fileid=66&t=home10&id=10

"ကရင္လူမ်ိဳးအားလံုး ဗမာစစ္တပ္ကို ေတာ္လွန္ဖို ့လိုတယ္။”(ရတနာပံု) dec 03,2010

ဒီေကဘီေအႏွင့္ နအဖတိုက္ပြဲျဖစ္ရျခင္းအေၾကာင္းအရင္းကေတာ့ ေနျပည္ေတာ္က နအဖ ရာထူးႀကီးတဲ႔ အခ်ိဳ႕ ကားေမွာင္ခိုသယ္ၾကတယ္။
ကားေမွာင္ခိုသယ္တဲ႔အခါ သူတို႔လုပ္ရင္ မေကာင္းတာေၾကာင့္ ဒီေကဘီေအကို ကားေမာင္းခေပးၿပီး ကားေတြကို ေနျပည္ေတာ္၊ ရန္ကုန္အထိ သယ္ခိုင္းတယ္။
တဖက္ကလည္း စစ္တပ္ဂိတ္ေတြက ပိုက္ဆံရၾကတယ္။
အဲဒီလို လုပ္ရာကေန ဒီေကဘီေအကလည္း ေငြရွင္ေၾကးရွင္ေတြ ၀ယ္ယူထားတဲ႔ ကားေတြကိုလည္း ေငြေၾကးပုတ္ျပတ္နဲ႔လက္ခံသယ္ၾကတယ္။
နအဖရာထူးႀကီးေတြက သူတို႔ စီးပြားရွာလုပ္ကိုင္စားေသာက္ၿပီး ၀ၿပီလည္းဆိုေရာ ကားေတြကို ရုတ္တရက္ ဖမ္းခ် လိုက္တယ္။

အဲဒီမွာ ဒီေကဘီေအ ကားကယ္ရီလုပ္ေနတာေတြ အဖမ္းခံလိုက္ရတယ္။ ေတာ္ေတာ္လည္း ဆံုးရံႈးသြားတယ္။
ေသေသခ်ာခ်ာ ေတြးၾကည့္ရင္ နအဖက ယုတ္မာတယ္လို ့ေျပာရမယ္။
အဲဒီကစၿပီး ဒီေကဘီေအဟာ နအဖနဲ႔ ရဲေတြကို ရြံ႕မုန္းလာတယ္။
ဒီေကဘီေအက ဆံုးရံႈးသြားလို ့ ရဲစခန္းကို ၀ိုင္းတာကို ဒီေကဘီေအ အိမ္ေတြကို ခ်ိတ္ပိတ္တယ္။
ျမန္မာ႔ေျမပိုင္နက္ကေန ေမာင္းထုတ္တယ္။

ဘာမဟုတ္တဲ႔ ကားဖမ္းတာေၾကာင့္ ေဒသအတြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြ ကြယ္ေပ်ာက္လာတယ္။
တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းစြာ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနတဲ႔ျပည္သူလူထုဟာ စစ္ေျပးဒဏ္ကို ခံစားရတယ္။
ျပည္သူလူထု စီးပြားေရးေတြပ်က္ကုန္တယ္။
အခုလည္း ဒီေကဘီေအကို တိုက္တာဟာ ကရင္လူမ်ိဳးေတြကို ဗမာစစ္တပ္က အျမစ္ျပဳတ္ေအာင္ သုတ္သင္ေနတာျဖစ္တယ္။
ကရင္နဲ႔ဗမာဟာ ေရွးအစဥ္အလာကတည္းက အမုန္းေတြ အညိွဳးေတြရွိၾကတယ္။
လူမ်ိဳးေရး သတ္ျဖတ္တာျဖစ္တယ္။
အခုလည္း ကရင္ျပည္နယ္မွာ စစ္တပ္ေတြက ခရီးသြားေနတဲ႔ ျပည္သူေတြကို လံုၿခံဳေရးလုပ္ေပးတာမဟုတ္ဘူး။
၀ါးတားၿပီး အႏိုင္က်င့္ ပိုက္ဆံေတာင္းေနတာျဖစ္တယ္။

ဒီေန႔အထိ နအဖဟာ ႏွစ္ေပါင္း(၂၀)ေက်ာ္တိုင္ေအာင္ ျပည္သူေတြအတြက္
စား၀တ္ေနေရးကိစၥတစ္ခုေလးေတာင္ ဖူလံုေအာင္ မလုပ္ေပးႏိုင္ဘူး။
ျပည္သူေတြ ခ်မ္းသာရင္ ျပန္ေတာ္လွန္ေနမွာစိုးလို ့ အလုပ္အကိုင္ေတြ ရေအာင္မလုပ္ဘဲ ငတ္ေအာင္လုပ္ထားတယ္။
နအဖဟာ ႏိုင္ငံပိုင္ ျပည္သူပိုင္ပစၥည္းေတြကိုလည္း သူတို ့အပိုင္ အကုန္သိမ္းယူၾကတယ္။
ဒီေန႔ ဒီေကဘီေအကို အၾကမ္းဖက္ေသာင္းက်န္းတယ္ဆိုၿပီး ေခါင္းစဥ္တတ္ကာ တိုက္ေနတာဟာ
ကရင္လူမ်ိဳးေတြ ျပဳန္းတီးေအာင္ လုပ္ေနတာျဖစ္တဲ႔အတြက္
ကရင္လူမ်ိဳးအားလံုး ဗမာစစ္တပ္ကို ေတာ္လွန္ဖို ့လိုတယ္။

(ရတနာပံု)

( ရဲေဘာ္ေက်ာ္သန္း ေတြးေခၚသံုးသပ္သည့္ )

တကယ္ညီၫြတ္ခ်င္ရင္ ရန္သူအစစ္ကို ျမင္ဖုိ႔လိုတယ္

ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္ရဲ႕ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဆိုတဲ့ စာတန္းဆန္ဆန္ ေဆာင္းပါးကို ဖတ္ရပါတယ္။ တန္းတူေရးကို အေျခခံတဲ့ တိုင္းရင္းသားစုံ ညီၫြတ္ေရးနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုသစ္ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ သူ႔အျမင္ေတြကို တင္ျပထားပါတယ္။ စာတမ္းေဆာင္းပါးရဲ႕ အာေဘာ္နဲ႔ ရည္႐ြယ္ခ်က္ကို ေယဘုယ်အားျဖင့္ သေဘာတူ လက္ခံပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္း တခ်ဳိ႕အခ်က္မ်ားကိုေတာ့ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးလိုပါတယ္။ ျဖည့္စြက္တင္ျပျခင္း သေဘာပါ။

ဒါကလည္း ႏိုင္ငံေရးသမားတေယာက္ရဲ႕ တာ၀န္လုိ႔ ယူဆလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းေျပာသလို ႏိုင္ငံေရးသမားဆိုတာ ကုိယ့္အျမင္အယူအဆကို လူထုအၾကား ပြင့္ပြင့္ လင္းလင္း ခ်ျပရဲရမယ္။ အမွားအမွန္ကို သမုိင္း (ရာဇ၀င္) က ဆုံးျဖတ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီေတာ့ ႏုိင္ငံနဲ႔ ျပည္သူအတြက္ ေရွာင္ရန္ ေဘးအႏၱရာယ္ေတြ၊ ေဆာင္ရန္ သာယာ၀ေျပာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္ေရးနည္းလမ္းေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္မွန္ေတြ အျမင္အယူ အဆေတြကို တင္ျပဘုိ႔ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား လုပ္ရွားတက္ႂကြသူမ်ားမွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။

ပထမဆုံး ေဆြးေႏြးလိုတာက ျပည္ေထာင္စုသစ္ အမည္နဲ႔ ပတ္သက္ပါတယ္။ သူ႔ေဆာင္းပါး အဆုံးပိုင္းက စတင္ေဆြးေႏြး ရတာက ဗမာ၊ ျမန္မာအသုံးနဲ႔ ပတ္သက္ေနလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ေရးခဲ့တဲ့ စာေတြမွာလည္း တျပည္လုံး တမ်ဳိးသားလုံးနဲ႔ သက္ဆိုင္ရင္ ဗမာလို႔ပဲ သုံးႏႈန္းခဲ့သလို ဒီမွာလည္း ထို႔အတူ သုံးစြဲသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗမာ၊ ျမန္မာ ကြဲျပားတဲ့ အယူအဆကို တင္ျပလိုတဲ့အတြက္ သိသာထင္ရွားမႈရွိေအာင္ ဦးစြာ ေဆြးေႏြးတင္ျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္က သူ႔အတြက္ ဗမာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ျမန္မာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေၾကာင္းကိစၥမရွိ၊ ဒါမွမဟုတ္ ဗမာေရာ၊ ျမန္မာကိုပါ ပယ္ၿပီး အားလုံးသေဘာတူတဲ့ တျခားအမည္ တခုကို သုံးရင္လဲ သေဘာတူညီတယ္၊ တဆက္တည္း သု၀ဏၰဘူမိကို ျပည္ေထာင္စုသစ္ရဲ႕ အမည္အျဖစ္ အဆုိျပဳသြားပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့ အတြက္ေတာ့ ႏိုင္ငံတခုရဲ႕ အမည္ဟာ အမ်ားညီ႐ုံနဲ႔ အလြယ္မသတ္မွတ္သင့္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ခိုင္လုံတဲ့ သမုိင္းေၾကာင္း ဇာစ္ျမစ္နဲ႔ က်ဳိးေၾကာင္း ယုတၱိရွိဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္မွာေတာ့ ဗမာပဲေျပာေျပာ၊ ျမန္မာပဲေျပာေျပာ အတူတူပါပဲလို႔ ကြယ္လြန္သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျမ ေျပာသလိုပဲ ေျမျပန္႔ေန လူမ်ဳိးစုႀကီးရဲ႕ အမည္လုိ႔ အမ်ားက နားလည္ လက္ခံေနၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံတခုရဲ႕ အမည္ဆိုေတာ့ အထက္မွာ ဆိုခဲ့သလို အက်ိဳးအေၾကာင္း ဇာစ္ျမစ္ကိုေတာ့ ရွာဖုိ႔လိုပါတယ္။ ရွာတဲ့ အခါမွာလည္း ေခတ္ၿပိဳင္ အိမ္နီးျခင္း အမ်ဳိးသားေတြက က်ေနာ္တို႔ကို ဘယ္လို ေခၚေ၀ၚသတ္မွတ္တယ္ ဆိုတာကို ထည့္သြင့္ စီစစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။

ေလ့လာဆန္းစစ္မိသေလာက္နဲ႔ ကြ်န္ေတာ့အျမင္ ေျပာရရင္ေတာ့ ျပည္ေထာင္စု တခုလုံးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အမ်ားဆိုင္နာမ္ဟာ ဗမာသာျဖစ္သင့္ၿပီး ျမန္မာကေတာ့ ျပည္ေထာင္စု အလယ္ပိုင္း ေျမျပန္႔ေန လူမ်ဳိးစုႀကီးကို ေခၚေ၀ၚရည္ၫြန္းသင့္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။

ဗမာ

ဒီေ၀ါဟာရေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေလ့လာရာမွာ အိႏၵိယမွာ ေရာက္ရွိေနထိုင္ရတာက ကြ်န္ေတာ့အတြက္ အားသားခ်က္လို႔ ဆုိရပါမယ္။ တကယ္ေတာ့ ဗမာဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရဟာ ဒီကေန႔ ဗမာျပည္ထဲမွာ ေနထိုင္ေန႔ၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသား မ်ဳိးႏြယ္စု အားလုံးရဲ႕ ဘာသာစကားနဲ႔ ဘယ္လိုမွ မပတ္သက္ပါဘူး။ ဗမာဆိုတာ အိႏၵိယစကား သကၠတဘာသာ ျဗဟၼာကေန ပ်က္ေ႐ြ႕လာတဲ့ ေ၀ါဟာရျဖစ္တယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ (၃၀၀၀) ေက်ာ္ အထက္ကာလက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ဘိုးဘြားေတြ ၀င္ေရာက္အေျခခ် မေနထိုင္မီကတည္းက မဇၥ်ိမတိုင္းသားေတြက လက္ရွိ ဗမာျပည္လို႔ ေခၚတဲ့ နယ္ေျမကို ေတြ႕ရွိထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။

အာသံနယ္ကေန ျဖတ္စီးၿပီး ဂဂၤါျမစ္ထဲကို ေပါင္းဆုံသြားတဲ့ ျဗဟၼာႀကီးရဲ႕သားလို႔ အဓိပၸါယ္ရွိတဲ့ ျဗဟၼပုတၱရျမစ္ရဲ႕ အေရွ႕ဘက္ေဒသကို မဇၥ်ိမတိုင္းသားေတြက သူတို႔ဘာသာနဲ႔ ျဗဟၼာေဒ့ရွ္ (သို႔) ဗာရမာေဒ့ရွ္ (Bramah Desh) လို႔ ေခၚပါတယ္။ ျဗဟၼာ+ ေဒ့ရွ္ က ျဗဟၼာဟာ ျဗဟၼာႀကီးကို ရည္ၫြန္းၿပီး ေဒ့ရွ္ဆိုတာကေတာ့ ေဒသ၊ နယ္ေျမလို႔ အဓိပၸါယ္ရွိပါတယ္။ ျဗဟၼာႀကီးရဲ႕ နယ္ေျမ (Land of Lord Bramah) ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေဒသထဲမွာ ေနထိုင္သူမ်ားကိုေတာ့ ဗာရမာ သို႔မဟုတ္ ဗားရမားလို႔ ေခၚၾကတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံသားေတြက ႏိုင္ငံကို ဗရမာေဒ့ရွ္လို႔ ေခၚၿပီး လူေတြကိုေတာ့ ဗားရမားလို႔ ေခၚေနၾကဆဲ ျဖစ္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တုိင္းျပည္ရဲ႕ အထင္ကရျဖစ္တဲ့ ဧရာ၀တီျမစ္ဆိုတာကလည္း ဆင္ျမစ္လို႔ အဓိပၸါယ္ရတဲ့ သကၠတ စကားပ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဧရာ၀ဏ္+ နဒီ က ဧရာ၀ဏ္ (Iravan) ဆိုတာ ဆင္ျဖစ္ၿပီး နဒီဆိုတာကေတာ့ ျမစ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗမာဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရသာလွ်င္ လက္ရွိျပည္ေထာင္စုအတြင္းမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသား အမ်ဳိး အႏြယ္စု အားလုံးကို ၿခဳံငုံကိုယ္စားျပဳတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။

ျမန္မာ

ျမန္မာဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရကို ဆန္းစစ္ၾကည့္လွ်င္ အေစာဆုံး သုံးႏႈန္းခဲ့တာ ပုဂံေခတ္မွာလို႔ ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဟုတ္တာ၊ မဟုတ္တာ အပထားလို႔ ေရွ႕လူမ်ားအဆိုအရ ပုဂံေခတ္ ေႏွာင္းပိုင္း တ႐ုတ္က်ဴးေက်ာ္စစ္ကို ခုခံဘုိ႔အတြက္ က်န္းမာသန္စြမ္းသူေတြ၊ “ျမန္ျမန္မာမာ” လူေတြ ထြက္ၾကလို႔ ဆင့္ေဆာ္ရာကေန ေပၚလာတာလုိ႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအသုံးအႏႈန္းဟာ အဲဒီ့ေနာက္ပိုင္း သိပ္ၿပီး တြင္က်ယ္ခဲ့ဟန္ မတူပါဘူး။ ပုံႏွိပ္လုပ္ငန္းေတြ ေပၚလာတဲ့ ကုန္းေဘာင္ ေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းက်မွ ျပန္ေပၚလာတာကို ေတြ႕မိပါတယ္။

ျမန္မာေ၀ါဟာရရဲ႕ ဇာစ္ျမစ္က တိဘက္ဗမာ မ်ဳိးႏြယ္စု၀င္ေတြ႕ရဲ႕ မိမိနဲ႔ စပ္ဆိုင္ ရည္ၫြန္းတဲ့ စကားျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္ နဲ႔ မာကို ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ ေ၀ါဟာရျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ မာ ဆိုတာကို အထူးႀကံဆစရာမလိုပဲ ဒီေခတ္အဓိပၸါယ္အတိုင္း မာခ်ာျခင္း၊ သန္စြမ္းျခင္း စတဲ့ ခ်ိနဲ႔ေပ်ာႏြဲ႕ျခင္းနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္သေဘာကို ေဆာင္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ မာ စကားလုံးဟာ ျမန္ ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို ၀ိၿဂိဳလ္ျပဳတဲ့ ႀကိယာ၀ိေသသနသေဘာသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္းမူလ ပုဒ္က ျမန္ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္ ရဲ႕ လုံးျခင္း အဓိပၸါယ္က ဒီေန႔ေခတ္ နားလည္ေနသလို လ်င္ျခင္း၊ ျမန္ျခင္း၊ သြက္လက္ျခင္း အဓိပၸါယ္ မေဆာင္ပါဘူး။ မိမိကိုယ္ကို ရည္ၫြန္းတဲ့ “လူ” ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္သာ ေဆာင္ပါတယ္။
ဘာသာေဗဒ (Linguistic) သေဘာအရ မ်ဳိးႏြယ္စုေတြရဲ႕ ေဆြမ်ဳိးဆက္ႏြယ္ အနီး အေ၀းကို အေျခခံေ၀ါဟာရမ်ား (Fundamental Word) တူညီမႈ ပမာဏနဲ႔ တုိင္းတာ ၾကတယ္။ တူညီမႈမ်ားရင္ ေဆြမ်ဳိးဆက္ႏြယ္မႈ နီးၿပီး နည္းရင္ ေ၀းတယ္လို႔ သတ္မွတ္ၾကတယ္။ အေျခခံေ၀ါဟာရ ဆိုတာ ေရ၊ မီး၊ ေန၊ လ၊ အေဖ၊ အေမ၊ လူ၊ သစ္ပင္၊ ေတာ၊ ေတာင္နဲ႔ ကိန္းဂဏန္း အေရအတြက္စတဲ့ နိစၥဓူ၀ သုံးႏႈန္းေနၾကတဲ့ အေျခခံေ၀ါဟာရေတြကို ဆိုလိုပါတယ္။ အိႏၵိယ နယ္ျခား ေတာင္တန္းမ်ား နဲ႔ ေျမျပန္႔မ်ားမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ တိဘက္ဗမာ မ်ဳိးႏြယ္စု၀င္ ခ်င္း၊ မီဇိုး၊ ဇိုမီး၊ ကသည္း၊ နာဂစတဲ့ အမ်ဳိးအႏြယ္ေတြရဲ႕ စကားမွာ လူ ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာဆို ရည္ၫြန္းရာမွာ မု႒႒ာန္လို႔ ဆိုတဲ့ ႏႈတ္ခမ္းကို ပိတ္ၿပီး ႐ြတ္ဆိုစဥ္ ႏႈတ္ခမ္းဖ်ားမွာ ျဖစ္ေပၚတဲ့ “မ” ကို အေျခခံတဲ့ အသံေတြ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ “မီ” “မင္” “မန္” “မာန္” “မီယန္” “ျမန္” စတဲ့ အသံမ်ားနဲ႔ လူ ကို ရည္ၫြန္းကိုယ္စားျပဳၾကတယ္။ အေနာက္ဖက္ ေတာင္တန္းသားမ်ားေတြထဲက သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ မီဇိုး၊ ဇိုမီးလို႔ ေခၚေ၀ၚၾကတဲ့ ေ၀ါဟာရေတြရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ ေတာင္ေပၚလူ၊ သို႔မဟုတ္ ေတာင္ေပၚသားလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ (မီ= လူ+ဇို= ေတာင္)

ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဘိုးဘြားေတြရဲ႕ မူလေဒသဟာ တိဗက္ကုန္းျမင့္ရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္း ဒီေန႔တ႐ုတ္ျပည္ စီခြ်မ္ေဒသလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဗမာျပည္ထဲ ေျပာင္းေ႐ြ႕ေနထိုင္ရာ လမ္းေၾကာင္း ေနာက္ဆုံး စခန္းေထာက္ျဖစ္တဲ့ ယူနန္္နယ္သားမ်ားက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကို “ျမန္တင့္” လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ပုဂံျပည္ကို တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ တ႐ုတ္ေတြဟာ ဒီေန႔ဗမာျပည္ အထက္ပိုင္းကို “မီယန္ခ်န္-MienQan” လို႔ အမည္သတ္မွတ္ၿပီး တ႐ုတ္အင္ပါယာထဲ သြတ္သြင္းေၾကာင္း ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ (ဒီအခ်က္ကို ကိုးကားၿပီး ကူမင္တန္ ထိုင္၀မ္တ႐ုတ္ျပည္က ျမစ္ႀကီးနား အပါအ၀င္ ဗန္းေမာ္ မ်ဥ္းတေျပးအထက္ ဗမာျပည္ကို သူတို႔ပိုင္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ ေတာင္းဆို ေနတာျဖစ္တယ္။) စကားစပ္အေနနဲ႔ တင္ျပရရင္ အာသံမွာ က်န္ခဲ့တဲ့ ေရွးျမန္မာ အဆက္ အႏြယ္မ်ားဟာ သူတို႔နာမည္ေနာက္မွာ မ်ဳိးႏြယ္စုအမည္ (Surname) အျဖစ္ မာန္ (Marn) ကို ထည့္ၿပီး မ်ဳိးႏြယ္ကို ထိန္းသိမ္းေနၾကတာပါ။ ရွမ္းေတြက မ်ဳိးႏြယ္စု အမည္အျဖစ္ (Shyam) လို႔ သုံးၿပီး ထိန္းၾကတယ္။ ဥပမာ- ရာေမ့ရွ္မာန္ (Ramesh Marn) ထန္းေအာင္ရွမ္း (Thang Ang Shyam) တို႔ ျဖစ္တယ္။ သူတို႔ဟာ ပထမ အဂၤလိပ္ဗမာစစ္ပြဲအၿပီး ဗမာေတြ ျပန္ဆုတ္စဥ္ က်န္ခဲ့တဲ့သူေတြရဲ႕ အဆက္အႏြယ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ႏွစ္စဥ္ ဗမာျပကၡဒိန္အတိုင္း ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတြကို အတူဆင္ႏႊဲၾကတယ္။ ပြဲဆန္ဂံ (Pwe Sanghan) ဆိုတဲ့အမည္နဲ႔ ဗာရမားဆိုတဲ့ ဘုံအမည္ေအာက္မွာ အတူဆင္ႏႊဲၾကတာ ျဖစ္တယ္။ အခုေတာ့ သူတို႔အၾကားက ဘုံစကားဟာ အာသံစကား (Assamese) ျဖစ္တယ္။
ေရွးဦးပုဂံေခတ္ ဘုရင္နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ အသုံးအႏႈန္းျဖစ္တဲ့ မင္းေစာ၊ မင္းစိုး၊ စိုးမင္းဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆန္းစစ္ၾကည့္ရင္လဲ လူဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ကိုသာ ရည္ၫြန္းေန ပါတယ္။ ဒီမွာလည္း မင္း ဆိုတာ မင္၊ မီ၊ မာန္၊ မီယန္ စတဲ့ ေ၀ါဟာရေတြရဲ႕ အဓိပၸါယ္ လူ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေစာ၊ စို၀္၊ စိုး ဆိုတာေတြကလည္း အသံသာကြဲၿပီး အဓိပၸါယ္တူတဲ့ ေ၀ါဟာရေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ စိုးမိုး ခ်ဳပ္ခ်ာျခင္း၊ ႀကီးမႈးျခင္းလို႔ အဓိပၸါယ္ေဆာင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မင္းေစာ၊ မင္းစိုးဆိုတာ လူတို႔ကို စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္သူ၊ လူထုရဲ႕ အႀကီးအမႈးလို႔ အဓိပၸါယ္ ေဆာင္ပါတယ္။

အထက္ တင္ျပခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြအရ ျမန္မာေ၀ါဟာရပါ ျမန္ ဆိုတာဟာ တိဗက္ဗမာ အႏြယ္၀င္ေတြက ကိုယ့္ကိုကိုယ္ရည္ၫြန္းတဲ့ လူ ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္သာျဖစ္ေၾကာင္း ေကာက္ခ်က္ ျပဳႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သန္းစြမ္းမာခ်ာတဲ့ လူမ်ားလို႔ အဓိပၸါယ္ေဆာင္တဲ့ ျမန္မာ ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရဟာ တိဗက္ဗမာမ်ဳိးႏြယ္စု၀င္ ေျမျပန္႔ေန လူမ်ဳိးစုႀကီးကိုသာ ရည္ၫြန္းေၾကာင္း ထင္ရွားပါတယ္။

ဗမာလား၊ ျမန္မာလား
ဗမာ၊ ျမန္မာ ေရးထုံး ကြဲလြဲခ်က္ေတြဟာ ကိုလိုနီေခတ္ဦးပိုင္းမွာ စခဲ့တယ္လို႔ ေလ့လာ မိပါတယ္။ ျမန္မာဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရဟာ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ေႏွာင္း ပုံႏွိပ္စက္မ်ား ေပၚလာစဥ္ အေတာ္ အသုံးတြင္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ မ ကိုရရစ္ကာ မ ႏွစ္လုံးဆင့္ ေရးခ်ာႏွင့္ “ျမမၼာ” လို႔ ေရးထားတာေတြေတာင္ ရွိပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်ေအာက္ဗမာျပည္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕က ထုတ္တဲ့ ပထမဦးဆုံး သတင္းစာရဲ႕ အမည္ဟာ “ျမမၼာသီတင္းစာ” လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာဆိုတဲ့ ေရးထုံးနဲ႔ အသုံးအႏႈန္းက အဂၤလိပ္ေတြ ဗမာတျပည္လုံးကို သိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း သူတို႔နဲ႔ အတူပါလာတဲ့ အိႏၵိယတိုက္သားေတြ ေရာက္လာမွ တြင္က်ယ္လာတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ သူတို႔အျမင္ အတိုင္း ဌာေနဗမာျပည္သားအားလုံးကို ခ်ဳံငုံေခၚေ၀ၚတဲ့ အမည္ျဖစ္ပါတယ္။ ဗားရမား၀ါလားလို႔ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ့အခ်ိန္က အဂၤလိပ္ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရားရဲ႕ စာေရးစာခ်ီက အစ ၀န္ေထာက္ အတြင္း၀န္အထိ အမ်ားစုဟာ အိႏၵိယတိုက္သားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ခံ ဌာေနသားေတြက အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြ နားလည္ေအာင္ ဗားရမားဆိုတဲ့ စကားကို လိုက္ေျပာရာကေန ဗမာဆိုတဲ့အသုံး တြင္က်ယ္လာတယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ အဲဒီေခတ္ ေရွ႕ကာလ အရင္က ဗမာျပည္ထည္းမွာ ဗမာ ျမန္မာဆိုတဲ့ အသုံးအႏႈန္းက မေတြ႕မိ သေလာက္ပါပဲ။ ရွိခဲ့ရင္လည္း အေတာ္နည္းပါးပါလိမ့္မယ္။ ထိုအခ်ိန္က အသုံးတြင္ခဲ့တာက နန္းစိုက္ရာ မင္းေနျပည္ ၿမိဳ႕ရြာအမည္အတိုင္း ပုဂံသား၊ အင္း၀သား၊ ေတာင္ငူသား၊ ဓည၀တီသားလို႔ ေခၚေ၀ၚသုံးႏႈန္းခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ထိ မဏိပူရ ကသည္းမ်ားက ဗမာကို အ၀ (အင္း၀) (သို႔မဟုတ္) ကေဘာ္ (ကေဘာ္သား) လို႔ ေခၚေန ၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ မွတ္တမ္းမ်ားမွာလည္း အင္း၀ (Ava)၊ သန္လ်င္စသည္ျဖင့္ ၿမိဳ႕ရြာအမည္တိုင္းပဲ ေတြ႕ရ ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ေတြ အိႏၵိယျပည္ႀကီးကို သိမ္းၿပီး အိႏၵိယက တဆင့္ ဗမာျပည္ကို ဆက္စပ္ထိေတြ႕လာခ်ိန္က်မွပဲ ဗားမား (Burma) လို႔ ေရးလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း ဗမာရဲ႕ ရင္းျမစ္ျဖစ္တဲ့ အိႏၵိယတိုင္းသားေတြရဲ႕ စကား၊ အေခၚအေ၀ၚ (Bramah) ကို အဂၤလိပ္နားအၾကားနဲ႔ ေရးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ဟန္တူပါတယ္။

တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးနဲ႔ လူမ်ဳိးစုံစည္းလုံးေရး

ဗမာဆိုတဲ့ အသုံးအႏႈန္းနဲ႔ တိုင္းရင္းသားအားလုံးကို ၿခဳံငုံကိုယ္စားျပဳၿပီး တြင္တြင္ က်ယ္က်ယ္ အသုံးျပဳလာတာဟာ တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးေခတ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ့မတိုင္ခင္က ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တဲ့ ဂ်ီစီဘီေအရဲ႕ အမည္ ျမန္မာအသင္းခ်ဳပ္ႀကီးဆိုတာနဲ႔ ကြဲလြဲစြာ သုံးထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းရဲ႕ အေျခခံျဖစ္တဲ့ တို႔ဗမာသီခ်င္းမွာ- “(တို႔ဗမာ)၂ ေျပကို တိုင္းရင္းသား အကုန္အစင္၊ တို႔ေျပလို႔ မွတ္ထင္၊ တို႔၀တၱရားပင္ တို႔ဗမာသခင္” လို႔ ေရးဖြဲ႕ခဲ့ပါတယ္။ ဒီတို႔ဗမာသီခ်င္းဟာ ၀ိုင္အမ္ဘီ သခင္တင္နဲ႔ အစည္းအ႐ုံး စတင္တည္ေထာင္သူ သခင္ဘေသာင္းတို႔ စပ္ဆိုခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ သထုံေဆာင္မွာ စတင္ၿပီး ပရိတ္သတ္အၾကား သီဆိုခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီပြဲမွာ သီခ်င္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သခင္ဘေသာင္းက ဖြင့္ဆို ရွင္းလင္းျပခဲ့တယ္။ သူရွင္းလင္းျပခဲ့တဲ့ အထဲမွာ “ဒီကမၻာေျမႀကီးဟာ ေၾကပ်က္မသြားသမွ် ကာလပတ္လုံး ငါတို႔ဗမာျပည္ကို ဗမာတိုင္းရင္းသား အကုန္ုလံုးက ေျမာက္ဘက္ပူတာအိုက ေတာင္ဘက္ ၀ိတိုရိယအေရာက္ အေနာက္ဘက္ အိႏၵိယနယ္စပ္က အေရွ႕ဘက္ ယိုဒယား ကေမၻာဇနယ္စပ္္အေရာက္ ဗမာျပည္တ၀ွမ္းလုံးကို တို႔ျပည္၊ တို႔ေျမ၊ တို႔အိမ္၊ တို႔ရြာလို႔ မွတ္ၾကရမယ္။ တုိ႔ဗမာ တိုင္းရင္းသား အကုန္လုံးကို ေသြးသားအရင္းအခ်ာလို ခ်စ္ခင္ၾကဘို႔ တာ၀န္ဟာ ငါ့တို႔ရဲ႕ အဓိက တာ၀န္ႀကီးျဖစ္တယ္” လို႔ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုသြားပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ စကားႀကံဳတခု ေျပာခ်င္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ ႏိုင္ငံေရး ေဆာင္းပါး ေရးေနသူေတြက ဒီေန႔ စစ္အာဏာရွင္ေတြ က်င့္သုံးေနတဲ့ မဟာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒဟာ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးက အေျခခံတယ္လို႔ ေတာရမ္းမယ္ဘြဲ႕ ဆိုေနၾကတယ္။ ေရးေနၾကတယ္။ ဒါဟာ သမိုင္းအရ မွားယြင္း႐ုံမက ကြယ္လြန္ၾကကုန္ၿပီျဖစ္တဲ့ တည္ေထာင္သူ၊ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ေစတနာ၊ ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ ေက်းဇူးကို ေစာ္ကားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ အဲဒီအခ်ိန္က စိတ္ဓာတ္ေရးရာအရ ေအာက္တန္းက်ေနတဲ့ ဇာတိမာန္ကို ျပန္လည္ျမွင့္တင္ဖို႔အတြက္ ငါတို႔လည္း ဇာတိပုည ဂုဏ္မာနနဲ႔ ရာဇ၀င္ ထြန္းေျပာင္ခဲ့တဲ့သူေတြျဖစ္တယ္။ အဆင့္အတန္းျမင့္တဲ့ လူမ်ဳိးႀကီးသာျဖစ္တယ္လို႔ ႏႈိးေဆာ္ခဲ့ ၾကတယ္။ လႈံ႕ေဆာ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါဟာ ဗမာျပည္သား တိုင္းရင္းသား အကုန္အစင္ကို ရည္ၫြန္းႏႈိးေဆာ္တာ ျဖစ္တယ္။ ဘယ္လူမ်ဳိးစု တခုကိုမွ သီးျခား ၀ကြက္ ရည္ၫြန္းခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ တို႔ဗမာ အစည္းအ႐ုံးရဲ႕ လူမ်ဳိးေရးအျမင္ ကင္းရွင္းေၾကာင္းကို အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး သခင္ျမက ဘုရင္ခံလြႊတ္ေတာ္မွာ “တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းမွာ လူမ်ဳိးေရးအရ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ သေဘာတရားကို ဘယ္တုန္းကမွ မခ်မွတ္ခဲ့ပါ။ ဒီလို ၀ါဒမ်ဳိးကို အုပ္စိုးခံ ျပည္သူေတြအေပၚမွာ ေသြးခြဲေလ့ရွိတဲ့ အစိုးရမ်ားကသာ ခ်မွတ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ အိႏၵိယ အမ်ဳိးသားမ်ားဟာ အၿမဲမျပတ္ လက္တြဲ ရပ္တည္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့တာ အားလုံးအသိပါ။ အိႏၵိယ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ေက်ာင္းသားမ်ားသာ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးတြင္ ပါ၀င္ၿပီး အိႏၵိယ ဓနရွင္မ်ား မပါ၀င္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးက က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ လူမ်ဳိးေရး ေသြးခဲြမႈ လုပ္ငန္းမ်ဳိးမွာ ဘယ္တုန္းကမွ မပါခဲ့ပါ။” လို႔ အတိအလင္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ လူမ်ဳိးစုံတို႔ ပါ၀င္လႈပ္ရွားၾကခဲ့တာျဖစ္တယ္။
တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ၾသဇာမကင္းတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရးအသင္း အဖြဲ႕မ်ားဟာ တျပည္လုံးကို ၿခဳံငုံၿပီး ဗမာလို႔ပဲ သုံးခဲ့ၾကတယ္။ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၊ ဗမာျပည္ဆိုရွယ္လစ္ပါတီ၊ ဗမာျပည္ ေတာင္သူလယ္သမား အလုပ္သမား အစည္းအ႐ုံး (ဗတလစ)၊ ဗမာျပည္ အလုပ္သမား လယ္သမားပါတီ၊ ဗမာ့တပ္မေတာ္ ဗကသမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ စသည္ျဖင့္ ျဖစ္ၾကတယ္။ တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးၾသဇာ ရွိေနေသးတဲ့ ဂ်ပန္ေခတ္ လြတ္လပ္ေရးနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ အေစာပိုင္းကာလေတြမွာလည္း ႏိုင္ငံ့အမည္ကို ဗမာႏိုင္ငံေတာ္၊ ျပည္ေထာင္စု ဗမာႏိုင္ငံလို႔ ေရးခဲ့၊ သုံးခဲ့ၾကပါေသးတယ္။

လူမ်ဳိးစုတခုကိုသာ ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ျမန္မာဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရကို ႏိုင္ငံႏွင့္ အစိုးရမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေပၚေပၚတင္တင္ စတင္အသုံးျပဳလာတာဟာ ဗိုလ္ေန၀င္း အာဏာသိမ္းၿပီး ေခတ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တရား၀င္ ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္မႈကေတာ့ ႏိုင္ငံသားဥပေဒ (၁၉၈၂ လား၊ ၈၅ လား မသိပါ) အတည္ျပဳ ၿပီးမွ ျဖစ္ပါတယ္။ မဟာလူမ်ဳီးႀကီး၀ါဒ ေျပာင္ေျပာင္ တင္းတင္း ေပၚထြန္းလာတဲ့ ကာလ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ၊ ဗမာ ေ၀ၚဟာရ အ႐ႈပ္အေထြးကို မလိမ့္တပတ္ အသုံးခ်ၿပီး လူမ်ဳိးစု တခုတည္းရဲ႕ အမည္ ျမန္မာကို ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္တမ္း အားျဖင့္ေတာ့ ျပည္ေထာင္စုႀကီးရဲ႕ အမည္နဲ႔ လူမ်ဳိးစုံ ႏိုင္ငံသား အားလုံးရဲ႕ အမည္ဟာ ဗမာပဲ ျဖစ္ရမည္လို႔ ယူဆပါတယ္။

ျပည္ေထာင္စုမႈႏွင့္ လက္၀ဲအယူအဆ

ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္က ပင္လုံစာခ်ဳပ္ပါ ခြဲထြက္ခြင့္နဲ႔ စပ္လ်ဥ္းၿပီး လက္၀ဲႏိုင္ငံေရး သမားတခ်ဳိ႕က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ႐ႈတ္ခ်ဆဲေရးတယ္လို႔ ေရးထားပါတယ္။ သူေကာ ကြ်န္ေတာ္ပါ အဲဒီ့ေခတ္ကို မမွီပါ။ လက္လွမ္းမီသေလာက္ ေလ့လာဆည္းပူးၾကရတာပါပဲ။ သူ႔အေနနဲ႔ေတာ့ သူ႔အတြက္ ယုံၾကည္စိတ္ခ်ေလာက္တဲ့ ပုဂၢဳိလ္တဦးရဲ႕ အေျပာ (သို႔မဟုတ္) အၾကားကို ကိုးကားၿပီး ေရးတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ့ရဲ႕ ေလ့လာ သုံးသပ္ခ်က္ အရကေတာ့ ဒါဟာ မမွန္ႏိုင္ပါဘူး။ ပုဂၢဳိလ္တဦးတေယာက္ရဲ႕ လုပ္ႀကံေျပာဆိုမႈသာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ ေမာ္စီတုန္းရဲ႕ ဧည့္ခံပြဲမွာ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးႏုက သူ႔ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းမွာ “ကမၻာႀကီးမွာ စစ္အနိ႒ာ႐ုံ ျပာပုံမွာသာ ရွင္သန္ ေပၚေပါက္ႏိုင္တဲ့ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ ေခါင္းေထာင္လာပါလိမ့္မယ္” လို႔ သူ႔ရဲ႕ တာေတ စေနသား စာအုပ္မွာ ေရးထားပါတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဥကၠ႒ ေမာ္စီတုန္းေရွ႕မွာ ေျပာတဲ့စကားဟာ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒကို ပုတ္ခတ္တာ လုံး၀မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ဒီေနရာမွာ တကယ္ျဖစ္ႏိုင္တာက နာဇီ၀ါဒ လို႔သာ ျဖစ္ရပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ နာဇီနဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ ေ၀ါဟာရေတြဟာ စကားလုံးခ်င္း ဘယ္လိုမွ မနီးစပ္တဲ့အတြက္ စာစီစာ႐ိုက္အမွားလည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ဒီေတာ့ ဒါဟာ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒကို မုန္းတီးတဲ့ စာေရးသူ (သို႔မဟုတ္) တည္းျဖတ္သူရဲ႕ လုပ္ႀကံမႈသာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

ဒီလိုပဲ ခြဲထြက္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တခ်ဳိ႕ လက္၀ဲသမားေတြက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ႐ႈတ္ခ်ဆဲေရးၾကတယ္ဆိုတာဟာ လုပ္ႀကံမႈသာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီစကားဟာ ခဲတလုံးနဲ႔ ငွက္ႏွစ္ေကာင္ပစ္သလို အလြန္ထိေရာက္ပါတယ္။ လက္၀ဲအယူအဆရွိသူေတြကို လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ေကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ၾကည္ညိဳသူေတြနဲ႔ပါ ရန္တိုက္ေပးတဲ့ စကားပဲျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ဳိးစုေရးရာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လက္၀ဲအယူအဆ အျမင္ကို အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး သခင္ျမက ၁၉၃၉ ဘုရင္ခံလႊတ္ေတာ္မွာ အခုလို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒဆိုတာ လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားမႈ၀ါဒအားလုံးကို ပယ္ဖ်က္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ စည္း လုံးညီၫြတ္ေရး ၀ါဒျဖစ္တယ္။ အဖြဲ႕အစည္းတရပ္ကို ကြန္ျမဴနစ္ဆန္တယ္ စြပ္စြဲၿပီးရင္ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး လူမ်ဳိးခြဲျခားေရး၀ါဒကို ဆုတ္ကိုင္ထားတယ္လို႔ စြပ္စြဲႏိုင္ရသလဲလို႔ ဆိုပါတယ္။”

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္းဆန္းႏွင့္ ခြဲထြက္ခြင့္

လက္၀ဲသမားမွန္ရင္ လူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ျပ႒ာန္းခြင့္နဲ႔ တန္းတူေရးကို အေလးအနက္ လက္ခံသူမ်ားသာျဖစ္တယ္။ လီနင္က သူ႔ရဲ႕ လူမ်ဳိးစုျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာတမ္းတခုမွာ “ခြဲထြက္ခြင့္ႏွင့္တကြ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ျပ႒ာန္းခြင့္ထက္ နိမ့္က်တဲ့ မည္သည့္ မူ၀ါဒကမွ် လူမ်ဳိးစုျပႆနာကို မေျဖရွင္းႏိုင္” (No policy less than self determination with secession right can solve the nationalities problems) လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအယူအဆကို အေျခခံၿပီး တခ်ိန္က ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းပုံမွာ ခြဲထြက္ခြင့္ကို ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္း ခဲ့ပါတယ္။ လက္၀ဲ အယူအဆကို သက္၀င္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ဒီအယူအဆအရ ပင္လုံညီလာခံမွာ ခြဲထြက္ခြင့္ကို လက္ခံသေဘာတူခဲ့တာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

ဒါကို ပင္လုံညီလာခံထဲမွာတင္ ကန္႔ကြက္ခဲ့တာက လက္၀ဲသမား မဟုတ္ပါဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းထက္ အသက္ေရာ အေတြ႕အႀကဳံပါႀကီးတဲ့ ေနာင္လြတ္လပ္ေရးေခတ္ အာဏာရပါတီေခါင္းေဆာင္တဦးက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုု စိတ္လိုက္မာန္ပါ ခံစားမႈအတိုင္း မလုပ္ဖို႔ ကန္႔ကြက္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက “ဒါကေတာ့ အတူတြဲလုပ္ၿပီး အလုပ္နဲ႔ သက္ေသျပရမွာပဲ၊ (၁၀) ႏွစ္ အတူလုပ္ၿပီးတဲ့အထိ ခြဲထြက္ခ်င္ေနေသးတယ္ဆိုရင္ ဒါက်ဳပ္တို႔ ညံ့လို႔ပဲ” လို႔ ျပန္ေျပာခဲ့ေၾကာင္း အတြင္း၀န္ ဦးေဖခင္ရဲ႕ ကိုယ္ေတြ႔ပင္လုံစာအုပ္မွာ ေရးထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
အခုခါမွာေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကင္းမဲ့ၿပီး အစစအရာရာ ခြ်တ္ၿခဳံက်ေနတဲ့ တိုင္းျပည္ အေျခအေနဆိုးကို အေျဖရွာၾကရင္း တာ၀န္မကင္းတဲ့သူေတြက ပင္လုံစာခ်ဳပ္အေပၚ အျပစ္တင္လိုတဲ့ အျမင္ေတြကို တိုးတိုးတိတ္တိတ္ မ႐ိုးမသား ေျပာဆိုေနၾကတယ္။ အဲဒီ့ထဲမွာ မဟာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒီမ်ားေရာ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီေတြေရာ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းခဲ့ဲၾကတဲ့ ပင္လုံ ညီလာခံနဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္ေတြဟာ အေျခအေနအခ်ိန္အခါအရ မွန္ကန္တဲ့ ေဆာင္႐ြက္ ခ်က္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ညီလာခံရလာဒ္ကို ပီျပင္ေအာင္ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္တာ ကေတာ့ ဆက္ခံသူ ေနာက္လူေတြရဲ႕ တာ၀န္သာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဆရာႀကီး ေဒါက္တာန္သန္းထြန္းက “ဖဆပလေတြ ညံ့ပုံကေတာ့ ျပည္ေထာင္စု(ပင္လုံ) ေက်ာက္တုိင္ ေတာင္ တည့္ေအာင္ မေထာင္ႏုိင္ဘူး” လို႔ သူ႔ထုံးစံအတိုင္း ခပ္ေငါ့ေငါ့ မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ပါတယ္။

ခြဲထြက္ခြင့္နဲ႔ စစ္အာဏာရွင္စနစ္
ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္ရဲ႕ ေဆာင္းပါး အစပိုင္းမွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ေပၚေပါက္လာရ ျခင္းဟာ ပင္လုံစာခ်ဳပ္္ပါ ခြဲထြက္ခြင့္ေၾကာင့္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါဟာ မမွန္ပါဘူး။ စစ္တပ္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကို ေသြးထိုးဖို႔ အေၾကာင္းျပခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းျပခ်က္ဟာ ႏွစ္ကာလ ၾကာရွည္ တဖက္သတ္ ၀ါဒျဖန္႔မႈေတြေၾကာင့္ လူအမ်ားၾကားမွာ တကယ့္ ပကတိတရားလို ခိုင္မာလာပါတယ္။ လြတ္လပ္ၿပီးေနာက္ ဆယ္ႏွစ္ျပည့္ရင္ ခြဲထြက္လိုက ခဲြထြက္ႏိုင္သည္ဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ ပင္လုံညီလာခံမွာ မူအားျဖင့္ ေဆြးေႏြးသေဘာတူခဲ့ၾကတာ မွန္းေသာ္လည္း စာခ်ဳပ္မွာ ထည့္သြင္းထားျခင္း မရွိပါဘူး။ ၁၉၄၇ ဖြဲ႕စည္းပုံထဲက်မွ ထည့္သြင္းျပ႒ာန္း (အပိုဒ္ ၁၀ ျဖစ္မည္ထင္ပါသည္။) ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း ျပည္နယ္အားလုံးကို မရည္ၫြန္းပါဘူး။

လြတ္လပ္ၿပီး (၁၀) ႏွစ္ျပည့္တဲ့ အထိ ဒီအႏၱရာယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆဟာ မေပၚ ေသးပါဘူး။ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္မွာ စစ္တပ္ကို အားျပဳ ရပ္တည္ေနရတဲ့ အာဏာရ ဖဆပလ ၿပိဳကြဲၿပီးမွ စစ္တပ္ကို ကိုယ့္ဘက္သူ႔ဘက္ပါေအာင္ ဆြဲေဆာင္ၾကရင္းက ဒီအယူအဆ ေပၚေပါက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္ေန၀င္း အာဏာမသိမ္းမီ ရက္ပိုင္းအလိုမွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္ အသံလႊင့္႐ုံ တိုင္းရင္းသား ႏွီးေႏွာပြဲေတြမွာ ဘယ္လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားကမွ ခြဲထြက္ခြင့္ကို ေထာက္ျပ ေဆြးေႏြးတာ၊ ေတာင္းဆိုတာ မရွိခဲ့ပါဘူး။ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့တာက တျပည္ေထာင္လည္းမဟုတ္ ျပည္ေထာင္စုမူ စစ္စစ္လည္း မဟုတ္တဲ့ ဖြဲ႕စည္းပုံကို ျပင္ဆင္ဖုိ႔နဲ႔ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ ကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ကို တိုးခ်ဲ႕ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္ၿပီးကာလ ကစလို႔ ထိုေဆြးေႏြးပြဲကာလအထိ အာဏာရ ဖဆပလအစိုးရဟာ ျပည္နယ္ေတြမွာ ကိုယ္ပိုင္ အစိုးရအဆင့္မဟုတ္တဲ့ ျပည္နယ္ဦးစီးေကာင္စီ ဆိုတာေတြနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္။ ဦးစီးေကာင္စီ ဥကၠ႒ကို ျပည္နယ္လူထုရဲ႕ ဆႏၵမဲကို ပစ္ပယ္ၿပီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က သူသေဘာက်သလို ေ႐ြးခ်ယ္ခန္႔အပ္ပါတယ္။ ဒီလို မမွ်တတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႔ မေက်နပ္ခ်က္ေတြကို ျပဳျပင္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုမူ စစ္စစ္ကို ထူေထာင္ဖုိ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

စစ္အုပ္စုရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးဟာသ
ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္ရဲ႕ စာအဆုံးပိုင္းမွာ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ဦးေဆာင္ တပ္ေပါင္းစုျဖစ္တဲ့ (NDF) ကလည္း ခြဲထြက္ခြင့္ကို စြန္႔လႊတ္ထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခြဲထြက္ခြင့္နဲ႔ ဖယ္ဒရယ္ဆိုတာ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အႏၱရယ္ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆ ဟာ မဟာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒီေတြရဲ႕ ေသြးထိုးလႈံ႕ေဆာ္မႈသက္သက္ (Non-issue) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ နအဖေတြရဲ႕ ေလသံအတိုင္းေျပာရရင္ မဟာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒကို အသုံးခ်ၿပီး လူထုဆႏၵကို ပစ္ပယ္ကာ အာဏာကို ျဖတ္လမ္းက ရယူလိုသူ ေဖာက္ျပန္ေရးသမားေတြရဲ႕ ေသြးထိုးစကား သာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေန႔ေခတ္ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားေတြ အၾကားမွ ၾကားေနရတဲ့ ခြဲထြက္ခြင့္နဲ႔ သီးျခား လြတ္လပ္ေရးဆိုတာဟာ စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ ဖိႏွိပ္ရက္စက္မႈနဲ႔ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ပါ တန္းတူေရး မူကို ခ်ဳိးေဖာက္ခံရတာေတြရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စစ္အုပ္စုရဲ႕ တိုင္းရင္းသား စည္းလုံးညီၫြတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရးဆိုတဲ့ ေႂကြးေၾကာ္သံဟာ ရာစုႏွစ္ရဲ႕ စိတ္ပ်က္စရာ အေကာင္း ဆုံးနဲ႔ မရီရဆုံး ႏိုင္ငံေရး ဟာသတပုဒ္ပါပဲ။ ႐ုပ္သ႑ာန္အရသာ ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္ရွိေနေပမဲ့ စိတ္ဓာတ္ေရးရာအရေတာ့ အစိတ္စိတ္ၿပိဳကြဲေနပါတယ္။ စစ္အာဏာရွင္ ေတြရဲ႕ ေက်းဇူးေၾကာင့္ ဘယ္လူနည္းစု တုိင္းရင္းသားကမွ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ တင္းျပည့္ က်ပ္ျပည့္ ျပည္ေထာင္စုသား ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ မခံယူႏိုင္၊ မခံစားႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ရာစုႏွစ္၀က္ မက ၿပိဳကြဲေနတဲ့ တိုင္းရင္းသား စည္းလုံးေရး (၀ါ) အမ်ဳိးသားညီၫြတ္ေရး ျပည္လည္ တည္ေဆာက္ေရးဟာ အင္မတန္ခက္ခဲမွာ အေသအခ်ာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အရာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

ကိုလိုနီအေမြဆိုးကို အေျဖရွာတဲ့ပင္လုံ

လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားရဲ႕ ပင္လုံစာခ်ဳပ္အရ လြတ္လပ္္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုရယ္လို႔ ေပၚေပါက္လာတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ျပည္မလို႔ဆိုတဲ့ Proper Burma ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး က်န္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဘုရင္ခံအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ နယ္ျခား ေတာင္တန္း ေဒသ Frontier Burma ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး လက္မွတ္ထိုးခဲ့ၾကတယ္။ ျပည္မကို ကိုယ္စားျပဳ ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ေ႐ြးေကာက္ပြဲကို အေျခခံတဲ့ ျပည္မ လူထုကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္ေတာင္တန္းကိုယ္စားလွယ္မ်ားကေတာ့ ႐ိုးရာအေမြခံ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္တို႔ရဲ႕ ခြဲျခားအုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္ခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။

၁၈၈၆ ဇန္န၀ါရီ (၁) ရက္ေန႔ ထုတ္တဲ့ ၿဗိတိသွ်အစိုးရရဲ႕ အမိန္႔ျပန္တမ္းမွာ “ယခင္ ဗမာဘုရင္ပိုင္ နယ္ေျမအားလုံးကို ၿဗိတိသွ် ဘုရင္မႀကီး၏ အင္ပါယာအတြင္း သြတ္သြင္း လိုက္သည္။” လို႔ ဆိုေပမဲ့ တကယ္တမ္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာေတာ့ ျပည္မ (Proper Burma) နဲ႔ နယ္ျခား ေဒသမ်ား (Frontier Burma) လို႔ ခြဲျခား အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာ၊ ရခိုင္၊ မြန္၊ ကရင္စတဲ့ ျပည္မသားေတြ ဘုရင္ခံအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အဲဒီ့ေတာင္တန္းေဒသေတြကို ၀င္/ထြက္ခြင့္ မရွိဘူး။ အဲဒီ့ေဒသေတြမွာ ဗမာစာ သင္ခြင့္မရွိဘူး။ အဲဒီလို ႏွစ္ကာလရွည္ ခြဲျခား အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရး ယူမယ့္အခ်ိန္မွာ ပင္လုံညီလာခံနဲ႔ ပင္လုံ စာခ်ဳပ္ဆိုတာ လိုအပ္စြာ ေပၚေပါက္လာတာ ျဖစ္တယ္။

အလြယ္တကူ ေပၚေပါက္လာတာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ ဗမာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ လန္ဒန္ေရာက္ေနစဥ္မွာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ဟာ သူတို႔ကိုယ္စားလွယ္ မဟုတ္ဖူးလို႔ သံႀကိဳး႐ိုက္ ကန္႔ကြက္တာေတြ ရွိခဲ့သလို ပင္လုံစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးဖို႔ ျငင္းဆိုခဲ့တဲ့ ေစာ္ဘြားေတြလဲ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုယ္ေတာင္ စိတ္ပ်က္ လက္ေလွ်ာ့ေတာ့မေလာက္ အေျခအေနေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ အတြင္း၀န္ ဦးေဖခင္ရဲ႕ ကိုယ္ေတြ ပင္လုံစာအုပ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဦးထြန္းေအး၊ ဦးတင္ေအး၊ ဦးထြန္းျမင့္စတဲ့ တိုးတက္တဲ့ ရွမ္းမ်ဳိးခ်စ္ေတြ ေခါင္းေဆာင္ၿပီး ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ လူထုအစည္းအေ၀းႀကီး က်င္းပခဲ့တယ္။ လူထုအစည္းအေ၀းႀကီးက ျပည္မနဲ႔အတူ လြတ္လပ္ေရးယူရန္နဲ႔ ျပည္ေထာင္စု မူကို ေထာက္ခံဖိအားေပးခဲ့ၾကတဲ့အတြက္ ေနာက္ဆုံးမွာ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို ေအာင္ေအာင္ ျမင္ျမင္ လက္မွတ္ေရးထုိးႏုိင္ခဲ့ၾကတယ္။

ပင္လုံစာခ်ဳပ္နဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ဆိုတာဟာ လူနည္းစုေရာ၊ လူမ်ားစုပါ တိုင္းရင္းသားအားလုံးက ကိုယ့္သေဘာဆႏၵအေလ်ာက္ ပူးေပါင္းတည္ေဆာက္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းမွာ သီဆိုသလို တရားမွ်တျခင္း၊ လြတ္လပ္ျခင္းနဲ႔ တန္းတူညီမွ်မႈကို အေျခခံထားတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔တကြ လူမ်ဳိးစုံ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ စိုက္ထူ ခဲ့ၾကတဲ့ ပင္လုံစိတ္ဓာတ္နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုကို ၀ိုင္း၀န္းကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ရန္မွာ ႏိုင္ငံသား အားလုံးရဲ႕ တာ၀န္ မ်ဳိးခ်စ္ အားလုံးရဲ႕ တာ၀န္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အႏၱရာယ္က ေဖာက္ျပန္မႈ ဗီဇအေျခခံတဲ့ မဟာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒနဲ႔ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒေတြပဲျဖစ္တယ္။ တမ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ ရန္သူျဖစ္တဲ့ စစ္အာဏာရွင္ နအဖစစ္အုပ္စုဟာ မဟာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒနဲ႔ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒေတြ အၾကားက ပဋိပကၡအသြင္ အျပန္ အလွန္ ေက်းဇူးျပဳ ယွဥ္ဖက္ေနမႈကို အမွီျပဳၿပီး ရပ္တည္ေနတာျဖစ္တယ္။ လြတ္လပ္ေရး တုိက္ပြဲကာလက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ဟာ လူမ်ဳိးစုံ အမ်ဳိးသားညီၫြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ၿပီး ေအာင္ပြဲဆင္ ခဲ့တယ္။ ဒီေန႔ စစ္အာဏာရွင္ေတြကို ေခ်မႈန္းေအာင္ပြဲဆင္ဖုိ႔ ဆိုတာမွာ ကလည္း အမ်ဳိးသားညီၫြတ္ေရးဟာ အဓိက လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တယ္။ အမွန္တကယ္ ညီၫြတ္ေရး လိုခ်င္ရင္ ရန္သူအစစ္ကို ျမင္ဘုိ႔လိုပါတယ္။

ရဲေဘာ္ေက်ာ္သန္း

၆၊ ၁၂၊ ၂၀၁၀။



(ထြန္းေအာင္ေက်ာ္ ေတြးေခၚေရးသားသည့္)
ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ျခင္း အပိုင္း (၁)
ေနာက္ခံသမိုင္း
ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီစံနစ္ေအာက္မွ လြတ္လပ္ေရးရရွိရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈကို ဦး႐ြက္ျပဳလုပ္ေနေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ရွမ္းျပည္ ပင္လုံၿမိဳ႕ေလးတြင္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္ လြတ္လပ္ေရးကို အတူတကြ ယူပါမည္ဆိုသည့္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္။

၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ (၄) ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရရွိခဲ့သည့္အခါ ၁၉၄၇ အေျခခံဥပေဒသည္ ျပည္ေထာင္စုစံနစ္ အုပ္ခ်ဳပ္ပုံမဟုတ္ဘဲ တျပည္ေထာင္စံနစ္သာ ျဖစ္သည္ဟု ရွမ္းေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဦးေဆာင္တင္ျပလာခဲ့ၿပီး အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ ေရးဆြဲေရးကို ေတာင္းဆိုလာခဲ့ၾကသည္။ လြတ္လပ္ေရးရရွိၿပီးေနာက္ ျပည္တြင္းလက္၀ဲ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားက ပုန္ကန္ထႂကြခဲ့ၿပီး၊ ကရင္တပ္မ်ားကလည္း ေကအင္ဒီအို (KNDO) Karen National Defense Organization က ဦးေဆာင္ၿပီး ပုန္ကန္ခဲ့ၾကသျဖင့္ လြတ္လပ္ခါစႏိုင္ငံ သည္ ျပည္တြင္းစစ္မီးမ်ားၾကားတြင္ က်ေရာက္ခဲ့ရသည္။ ထိုအခါ ျပည္သူမ်ားက သူပုန္မ်ားကို ႏွိမ္ႏွင္းေနသည့္ တပ္မေတာ္ကို အားကိုးလာခဲ့ၾကၿပီး တပ္မေတာ္၏ အခန္းက႑သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံေရးတြင္ အေရးပါလာခဲ့သလို ျပည္တြင္းစစ္ကို ရင္ဆိုင္ရင္း ၾသဇာအာဏာ ႀကီးမားလာခဲ့ရသည္။ တပ္မေတာ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေန၀င္းကို အားကိုးလာခဲ့ၾကသည္။

ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ရျခင္းမွာ ျမန္မာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမွ အာဏာရယူရန္အတြက္ လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ကို ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္း၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ျမန္မာျပည္မွ ခြဲထြက္၍ မိမိကိုယ္ပိုင္ႏိုင္ငံထူေထာင္လိုျခင္းႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ အစိုးရမွ စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္အေျခခံဥပေဒကို မေရးဆြဲႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ဟု ေယဘုယ်သုံးသပ္ႏုိင္ ပါသည္။ လက္၀ဲ လက္ယာႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္လိုရာဆြဲေရးသည့္ သမိုင္းက လည္းရွိသျဖင့္ အဓိက ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ရျခင္း (၃) ခ်က္ကို အက်ဥ္း႐ုံး၍ တင္ျပျခင္းျဖစ္ ပါသည္။

ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စစ္အာဏာရွင္စံနစ္ ျဖစ္ထြန္းလာျခင္းမွာ ပင္လုံညီလာခံတြင္ ပါသည့္ ခြဲထြက္လိုက ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္ ဆိုသည့္ စာပုိဒ္သည္ အဓိကအေၾကာင္းအရာ ျဖစ္ေနသည္ဟုထင္သည္။ ျမန္မာတႏိုင္ငံလုံး လြတ္လပ္ေရးရရွိရန္အတြက္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ ပင္လုံၿမိဳ႕တြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကစဥ္ တန္းတူညီမွ်ေရး ႏွင့္ အကယ္၍ မေက်နပ္လွ်င္ ေနာင္ (၁၀) ႏွစ္အၾကာတြင္ ခြဲထြက္လိုက ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္ ရွိေစရမည္ဆိုသည့္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုး ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းက ထိုစဥ္အခါက ၿဗိတိသွ်တို႔က ျပည္မႏွင့္ ေတာင္တန္းေဒသဟူ၍ အုပ္ခ်ဳပ္ ထားျခင္းေၾကာင့္ အကယ္၍ ဤအခ်က္ကို လက္မခံပါက တိုင္းရင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားက ျပည္မႏွင့္အတူ မပူးေပါင္းဘဲ က်န္ရစ္ခဲ့မည္ကို စိုးရိမ္သည့္အတြက္ လက္မွတ္ေရးထိုးေပးခဲ့ သည္ဟု ယူဆရသည္။

တခ်ဳိ႕ေသာ လက္၀ဲႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက “ေအာင္ဆန္းအသုံးမက်လို႔ လက္မွတ္ထိုး ခဲ့တာ၊ ေအာင္ဆန္းဟာတရားခံ” ဟု စြပ္စြဲခဲ့ၾကသည္။ ထိုစဥ္က ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းက လက္မွတ္မထိုးခဲ့လွ်င္ ျမန္မာရာဇ၀င္သည္ တမ်ဳိးတဖုံေျပာင္းလဲ သြားလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။ လက္မွတ္မထိုးသျဖင့္ သေဘာတူညီခ်က္မရဘဲ တိုင္းရင္းသားမ်ားက ၿဗိတိသွ် အင္ပါယာဓနသဟာယထဲတြင္ က်န္ရစ္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ျပည္မႏွင့္သာ လြတ္လပ္ေရးရ လာစရာအေၾကာင္းရွိသည္။ ရွမ္းျပည္၊ ကယားျပည္၊ ခ်င္းျပည္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္တို႔ ၿဗိတိသွ် လက္ေအာက္မွ မည္သည့္အခါတြင္ လြတ္လပ္ေရးရမည္ မေျပာႏုိင္ေသာ္လည္း အကယ္၍ သီးျခားလြတ္လပ္ေရးရရွိပါကလည္း ရွမ္းျပည္သည္ ပတ္လည္တြင္ ကုန္းလမ္းပိတ္ (Land Lock) ႏိုင္ငံအျဖစ္ေပၚထြက္လာၿပီး ပင္လယ္ထြက္ေပါက္အျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ယိုးဒယားႏိုင္ငံ တို႔ကို အားကိုးရမည့္ အေနအထားျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ထို႔အျပင္ ရွမ္းျပည္သည္ ယိုးဒယား ျပည္ႏွင့္ ပူးေပါင္းေကာင္း ပူးေပါင္းသြားႏုိင္ေခ်ရွိသည္။ ဥပမာ SSA ေခါင္းေဆာင္ ခြန္ဆာ၏ ႒ာနခ်ဳပ္တြင္ ထိုင္းဘုရင္ႏွင့္ မိဖုရားဓါတ္ပုံႀကီးမ်ား ခ်ိတ္ဆြဲထားၿပီး ခြန္ဆာက ၎၏ ဘုရင္ႏွင့္ မိဖုရားဟု ဆိုခဲ့သည့္ သာဓကရွိသည္။ သုိ႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံႀကီးျဖစ္သည့္ ယိုးဒယားသုိ႔မဟုတ္ ဗမာက ၀င္ေရာက္သိမ္းပိုက္ႏိုင္သည္။ ထို႔အတူ ကခ်င္ႏိုင္ငံငယ္ေလးသည္လည္း ရွမ္းအလား ကုန္းပိတ္ႏုိင္ငံျဖစ္၍ ျမန္မာႏွင့္ တ႐ုတ္ကို အားကိုရေပလိမ့္မည္။ တ႐ုတ္က တိဗက္ျပည္ကို ၀င္သိမ္းသလို သိမ္းယူသြားႏုိင္ေခ်ရွိသလို ျမန္မာႏိုင္ငံကလည္း မိမိပုိင္ နယ္ေျမအျဖစ္ ေတာင္းယူသိမ္းပိုက္ခံရဘြယ္လည္းရွိႏုိင္သည္။ ထိုနည္းတူ ခ်င္းႏိုင္ငံအျဖစ္ ထြက္ေပၚလာမည္ ဆိုပါက ျပည္မကိုပင္ အားကိုးရမည့္အသြင္ရွိသည္။ သို႔မဟုတ္ ကုလားႏွင့္ ေပါင္း၍ မီဇိုရမ္ ျပည္နယ္ထဲတြင္ ပါ၀င္သြားႏိုင္သည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အေမွ်ာ္အျမင္ရွိသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ယေန႔အထိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဟူ၍ တိုင္းရင္းသားမ်ားအားလုံး စုစည္းထားသည့္ အေနအထားသို႔ ရွိေနခဲ့သည္ဟုဆိုလွ်င္ မမွားႏိုင္ပါ။ သုိ႔ရာတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကဲ့သို႔ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ယုံၾကည္ ကိုးစားသည့္ ပုဂၢဳိလ္ကို မသမာသူတစုက လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္လိုက္ၿပီးေနာက္ တိုင္းရင္းသား မ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ား၊ တန္းတူညီမွ်ေရးဆိုသည့္ ကတိမ်ားကို ေနာင္တက္လာသည့္ ေခါင္း ေဆာင္မ်ားက ပ်က္ကြက္ခဲ့ၾကသည္။

၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုကို ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ဂြ်န္လတြင္ ကရင္၊ ကရင္နီ၊ ကခ်င္၊ ရွမ္း၊ မြန္ႏွင့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ၂၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္သည့္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ ညီလာခံမွ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးကို ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုကိစၥကို ေျဖရွင္းရန္ ဦးႏုက ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ၌ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ “အမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲကို က်င္းပျပဳလုပ္ ေပးခဲ့သည္။ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ေတာ္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ မ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားတက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ရွမ္းျပည္နယ္ ဥကၠ႒ ၀န္ႀကီး စပ္ခြန္ခ်ဳိက အစည္းအေ၀းတြင္ ျပည္မကို ျပည္နယ္တနယ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ဖြဲ႕စည္းေရး၊ လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္ အာဏာတူေရး၊ လူမ်ဳိးစုလႊတ္ေတာ္သုိ႔ ျပည္နယ္မ်ားက တူညီသည့္ ကိုယ္စားလွယ္ အေရအတြက္ေပးေရး၊ ျပည္နယ္မ်ားမွ မိမိဆႏၵအေလွ်ာက္လြဲအပ္ေသာ အာဏာကိုသာ ျပည္ေထာင္စု ဗဟိုအစိုးရမွ ရရွိႏုိင္ေရး၊ က်န္အာဏာကို ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ထားရွိေရး တို႔ျဖစ္သည္။

၎အက်ဳိးဆက္သည္ ေနာက္တလအၾကာ မတ္လ (၂) ရက္ေန႔ ၁၉၆၂ ႏွစ္တြင္ ဗိုလ္ေန၀င္းက တိုင္းျပည္ၿပိဳကြဲေတာ့မည္ဆိုသည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ကို အသုံးခ်၍ စစ္တပ္ကို ခုတုံးလုပ္၊ အေျခဥပေဒကို သစၥာေဖါက္ဖ်က္၍ အာဏာသိမ္းပိုက္ခဲ့ၿပီး စစ္အာဏာရွင္စံနစ္ကို ထူေထာင္ခဲ့ေလသည္။

ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ေပၚေပါက္လာေရးအတြက္ ရင္ဆုိင္ရမည့္ အတားအဆီးမ်ား
(၁) ဗမာမုန္းတီးေရးစိတ္ဓာတ္။
(၂) မိမိလူမ်ဳိးတမ်ဳိးတည္းကိုသာ ၾကည့္လုပ္ေဆာင္႐ြက္ေသာ လုပ္ရပ္။
(၃) လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒတည္ရွိေနမႈ။
ဤသုံးခ်က္သည္ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအတြက္ အဟန္႔အတားႀကီးမ်ားျဖစ္သည္။

(၁) ဗမာမုန္းတီးေရးစိတ္ဓာတ္။
တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ျပည္တြင္းစစ္ဒါဏ္ေၾကာင့္ မိမိတို႔ အိုးအိမ္ပစ္၍လည္းေကာင္း၊ သားမယားေသေၾကပ်က္စီး၍လည္းေကာင္း၊ စစ္တပ္၏ ေခ်ာဆြဲ ေပၚတာလိုက္ရ၍ လည္း ေကာင္း၊ သားပ်ဳိ သမီးပ်ဳိမ်ား ဖ်က္ဆီးခံရ၍လည္းေကာင္း စစ္တပ္ကို မုန္းတီးလာၾကသည္။ ဗမာစစ္တပ္ဟူ၍ ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားကိုပါ မုန္းတီးေနၾကသည္။ အမွန္စဥ္စစ္ ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားလည္း တုိင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားနည္းတူ စစ္အာဏာရွင္စံနစ္ဒါဏ္ကို ခံစားေနၾကရသည္။ စစ္အာဏာ ရွင္တုိ႔ကို တိုင္းရင္းသားမ်ားနည္းတူ တိုက္ပြဲ၀င္ေနၾကသည္ကို နားလည္သေဘာေပါက္ လာလွ်င္ လူမ်ဳိးေရးမုန္းတီးမႈကို ေျပေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ျပည္နယ္မ်ားရွိ တိုင္းရင္းသားမ်ား အမ်ားစုမွာ ျပည္မသုိ႔ မေရာက္ဘူးၾကသျဖင့္ ျပည္မတြင္လည္း ျပည္နယ္မ်ားမွာကဲ့သို႔ ႏွိပ္စက္ၫွင္းပန္းမႈရွိေၾကာင္း မသိျမင္ၾကသျဖင့္သာ ဗမာတပ္ဟူ၍ ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားကို မုန္းတီးေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ဗမာေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္၊ ဦးတင္ဦး၊ ဦး၀င္းတင္၊ ၈၈ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ မင္းကိုႏုိင္၊ ကိုကိုႀကီး၊ ေ႒းေႂကြ၊ မင္းေဇယ်ာတို႔ ေထာင္ထဲတြင္ ဆယ္စုႏွစ္၊ ႏွစ္ခုေနလွ်က္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနၾကျခင္းကို သိခ်င္မွ သိေပလိမ့္မည္။ ရွမ္းေခါင္းေဆာင္ ဦးခြန္ထြန္းဦး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဆထင္တို႔ကိုသာ သိရွိခ်င္သိရွိေနမည္ျဖစ္သည္။

အခ်ဳပ္မွာ လူမ်ဳိးေရး မုန္းတီးမႈသည္ ျပည္ေထာင္စုႀကီးေပၚေပါက္ေရးအတြက္ ႀကီးမား ေသာ အဟန္႔အတားႀကီးျဖစ္သည္။ စစ္အာဏာရွင္စံနစ္ေၾကာင့္သာ ဗမာလူမ်ဳိးမ်ား အပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသားမ်ား အားလုံး ဒုကၡဆင္းရဲခံေနရသည္ကို ရွင္းလင္းစြာ သိၿပီး လူမ်ဳိးေရးမုန္းတီး မႈမွာ မွားယြင္းေၾကာင္း သိျမင္လာဘို႔ အဓိကလိုအပ္သည္။ လူမ်ဳိးေရးမုန္းတီးမႈမရွိမွ၊ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေသာ အခါတြင္ အလြယ္တကူ ယုံၾကည္မႈကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

(၂) မိမိလူမ်ဳိးတမ်ဳိးတည္းအတြက္သာၾကည့္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနေသာ လုပ္ရပ္။
တတိုင္းျပည္လုံးကို တပ္သားသုံးသိန္းေက်ာ္အင္အားျဖင့္ ဖိႏွိပ္ထားေသာ စစ္အာဏာ ရွင္စံနစ္ကို မိမိျပည္နယ္တခုတည္း လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ သက္သက္တိုက္ပြဲ၀င္ေန မႈသည္ “ေတာင္ႀကီးၿဖိဳမဲ့ႀကံ ခါးကမသန္” ဆိုသည့္ ပမာျဖစ္ေနသည္။ အဓိက တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ျမင္ရမည္မွာ ျမန္မာျပည္တျပည္လုံး လြတ္ေျမာက္မွ ငါတို႔ျပည္နယ္ပါ လြတ္ေျမာက္မည္ ထို႔ေၾကာင့္ တျပည္လုံးလြတ္ေျမာက္ေရးကို ငါတို႔ ႀကိဳးစားရမည္ ဆိုသည့္ အျမင္ကို ထားရွိဘို႔လိုသည္။ ထိုသုိ႔ တျပည္နယ္ လြတ္ေျမာက္ေရးထက္ အေရးထက္ တျပည္ လုံးလြတ္ေျမာက္ေရးဆိုသည့္ အျမင္သုိ႔ ေျပာင္းပစ္လိုက္ပါက ေတာ္လွန္ေရး ေအာင္ျမင္ေသာ ေန႔တြင္ ထိုေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ျပည္နယ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားဘ၀ သာမက တႏုိင္ငံလုံး လြတ္လပ္ေရးကို ေဆာင္ၾကဥ္းေပးေသာ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္မ်ားဘ၀သို႔ တက္လွမ္း ေရာက္ရွိလာေပလိမ့္မည္။

(၃) လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒ တည္ရွိေနမႈ။
ေန၀င္းလက္ထက္မွစ၍ ယေန႔သန္းေ႐ႊလက္ထက္အထိ ျမန္မာစစ္တပ္သည္ လူမ်ဳိး ႀကီး၀ါဒျဖင့္ တုိင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားကို ျမန္မာမႈ (Burmanization) ျပဳခဲ့ၾကျခင္းသည္ တိုင္း ရင္းသားစည္းလုံး ညီၫြတ္မႈကို ႀကီးစြာေသာ ထိခိုက္မႈကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။ တုိင္းရင္းသား ျပည္နယ္မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသားဘာသာစာေပမ်ား သင္ၾကားခြင့္ကို ပိတ္ပင္၍ ျမန္မာစာကိုသာ သင္ၾကားေစျခင္း တိုင္းရင္းသားယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ားကို ထိမ္းသိမ္းေပးျခင္းမျပဳဘဲ မ်က္ကြယ္ျပဳျခင္းတုိ႔သည္ အလြန္က်ဥ္ေျမာင္းသည့္ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒျဖစ္သည္။ အေမရိကန္၊ ဥေရာပႏုိင္မ်ားတြင္ မူလတန္းေအာင္ၿပီး (၄- ၅) တန္း ေရာက္လွ်င္ အဂၤလိပ္ဘာသာစကား အျပင္ ႏုိင္ငံျခားဘာသာရပ္တခုခုကိုပါ တြဲယူရသည္။ ႏုိင္ငံျခားသား အေျခခ်သူမ်ား ေရာက္လာသည့္အခါတြင္ စာသင္အ႐ြယ္ ခေလးသူငယ္မ်ားကို အဂၤလိပ္ဘာသာအျပင္ မိမိ လူမ်ဳိးဘာသာစကား မေပ်ာက္ကြယ္ရေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ၾကဘို႔ အားေပးျခင္း ကူညီျခင္းကို ျပဳၾကသည္။ တိုင္းတပါး ဘာသာစကား၏ တန္ဘိုးကို ေလးစားၾကသည္။ အေမွ်ာ္အျမင္ ႀကီးၾကသည္။ ငါ့ဘာသာစကားပဲ သင္ရမည္မရွိ။ ဘာသာစကားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေနာက္တြင္ အက်ယ္ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားပါမည္။

ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ျခင္း အပိုင္း (၂)

ပထမပိုင္းတြင္ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ရာတြင္ ရွိသည့္ အတားအဆီး (၃) ရပ္ကို ေဖၚျပခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုအတားအဆီး (၃) ရပ္ကို ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ တိုင္းရင္းသားမ်ား အားလုံးမည္သုိ႔၊ မည္ကဲ့သုိ႔ ေက်ာ္ျဖတ္ရမည္ကို ဉာဏ္မီသေလာက္ တင္ျပ ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္သည္။ ထိုသုိ႔တင္ျပ ေဆြးေႏြးရာတြင္ ကြ်န္ေတာ့္၏ စိတ္ထဲတြင္ ျမန္မာျပည္ဖြါး တိုင္းရင္းသား ျပည္သူမ်ားအားလုံး-
(၁) လြတ္လပ္ေသာ လူသားမ်ားအျဖစ္ ေပ်ာ္႐ႊင္ခ်မ္းေျမ႕ လူပီသစြာေနထိုင္ႏိုင္ေရး။
(၂) လူ႔အခြင့္အေရး တန္းတူညီမွ် ရရွိေရး။
(၃) စည္းလုံးညီၫြတ္ေသာ ဖယ္ဒရယ္စစ္စစ္ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ေပၚေပါက္ေရးဟူေသာ စစ္မွန္ သည့္ ေစတနာ အျမင္ျဖင့္ တင္ျပျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း စကားပလႅင္ခံပါရေစ။ ထို႔ေၾကာင့္ ကြ်န္ ေတာ္ေရးသားတင္ျပခ်က္မ်ားကို လူမ်ဳိးႀကီး စိတ္ဓာတ္ရွိေသာ ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ က်ဥ္းေျမာင္း ေသာ လူမ်ဳိးေရးစိတ္ဓာတ္ရွိသည့္ တိုင္းရင္းသားတုိ႔က လက္သင့္ခံႏိုင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။

သုိ႔ရာတြင္ ျပည္သူတို႔ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး၊ ျပည္တြင္းတြင္ တကယ္စစ္မွန္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တည္ေဆာက္လိုေသာ၊ တစည္းတလုံးေသာ ဖယ္ဒရယ္စစ္စစ္ကို လိုလား သည့္ မည္သည့္တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မဆို ကြ်ႏု္ပ္၏ တင္ျပေဆြးေႏြးခ်က္ကို မူအားျဖင့္ လက္ခံႏိုင္လိမ့္ဟု ယုံၾကည္ေမွ်ာ္လင့္မိပါသည္။ ဖယ္ဒရယ္ဆိုလွ်င္ မထိနဲ႔ မကိုင္နဲ႔ဟု မိမိေျပာမွားဆိုမွားျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ႏိုင္ငံေရးေသသြားမည္ဆိုသည့္ အေတြးျဖင့္ ယေန႔ႏိုင္ငံေရးသမား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားႏွင့္ ေခတ္ေဟာင္းႏိုင္ငံေရးသမားႀကီးတို႔က လက္ေရွာင္ခဲ့ၾကေပသည္။

ကြ်န္ေတာ့အျမင္သည္ အကယ္၍ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔က လက္ေရွာင္ေနေသာ ကိစၥကို ထိုအတိုင္း လႊတ္ထားပါက ထိုလိပ္ခဲတင္းလင္းျဖစ္ေနေသာ ကိစၥကို စစ္အာဏာရွင္တို႔က အသုံးခ်၍ “တိုင္းျပည္ၿပိဳကြဲမည့္ အေရးေၾကာင့္” တပ္မေတာ္ကို တိုးခ်ဲ႕ေနရပါသည္ဟု အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ေတာင္တန္းျပည္မမက်န္ စစ္အာဏာျဖင့္ ဆက္လက္ႏွိပ္ကြပ္ ေနမည္ သာျဖစ္သျဖင့္ ကိုယ္ေကာင္းလွ်င္ ေခါင္းမေ႐ြ႕ဟု ဆိုေသာစိတ္ဓာတ္ျဖင့္ မိမိ၏ အျမင္ကို တင္ျပလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ပထမဆင့္ ဗမာမုန္းတီးေရးစိတ္ကို ေခ်ဖ်က္ျခင္း
ဗမာမုန္းတီးေရးစိတ္ကို ေျခဖ်က္လိုလွ်င္ တိုင္းရင္းသားမ်ားဖက္မွ ၎တို႔ကို ဖိႏွိပ္သတ္ ျဖတ္ေနေသာ ရင္းျမစ္ကို သိျမင္ဘို႔လိုသည္။ ၎တုိ႔ႏွင့္ ဗမာတိုင္းရင္းသားမ်ားကို ေသြးခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေနသည့္ စစ္အာဏာရွင္စံနစ္ကို ျမင္မွသာ ဗမာမုန္းတီးေရးစိတ္မွ ဗမာမ်ားႏွင့္ အက်ဳိးတူပူးေပါင္း၍ စံနစ္ဆိုးကို အတူတကြ တိုက္ထုတ္ပစ္မွသာ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ ျဖစ္ေသာ သာတူညီမွ်ေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ရရွိေရး၊ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးဆိုသည့္ ပန္းတိုင္ကို အဖိႏွိပ္ခံျပည္သူမ်ား၏ စုေပါင္းအားျဖင့္ တည္ေဆာက္ ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ၎နည္းတူ ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားကလည္း စစ္အာဏာရွင္စံနစ္သည္ တတိုင္းျပည္ လုံးကို ဗမာမႈျပဳျခင္း (Burmanization) သည္ အားက်စရာ၊ သေဘာတူစရာ လုပ္ရပ္မဟုတ္၊ အလြန္က်ဥ္းေျမာင္းသည့္ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒ တနည္း မဟာဗမာ၀ါဒျဖစ္သည္။ ၎၀ါဒသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံႀကီးကို အင္အားေတာင့္တင္းသည့္ ဗမာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးအျဖစ္သုိ႔ တြန္းမပို႔ဘဲ ျပည္တြင္းစစ္ သံသရာ၌ တ၀ဲလည္လည္ျဖစ္ေနမည့္ ၀ါဒျဖစ္သည္။ ထိုအခါ ညီေနာင္ တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ တန္ဘိုးမျဖတ္ႏုိင္သည့္ အေမြအႏွစ္မ်ားျဖစ္သည့္ တိုင္းရင္းစာေပ၊ စကား၊ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေပးျခင္း၊ ေျမေတာင္ေျမွာက္၍ အရွည္တည္တံ့ေအာင္ တန္ဘိုးထား အားေပးျခင္း၊ ကာကြယ္ေစာင့္ျခင္းတို႔ကို ယုံယုံၾကည္ၾကည္ အားတက္သေရာျဖင့္ ႐ိုးသားစြာ ျပဳၾကဘုိ႔ လိုအပ္ေပသည္။

ဥပမာ- ေကာ္နဲမ္တကၠသိုလ္ (Cornell University) သည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသႏုိင္ငံ မ်ား၏ စာေပမ်ားကို အဓိကစုေဆာင္း မွတ္တမ္းတင္သည့္ စာၾကည့္တိုက္မ်ားထားရွိသည္။ Kroch Library သည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏွင့္ အေရွ႕အာရွစာေပမ်ားကို အထူးသိုေလွာင္ ထားေသာ စာၾကည့္တိုက္ႀကီးျဖစ္သည္။ ေပါေပါ့ခမာနီမ်ား ကေမၻာဒီယားႏိုင္ငံကို တုိက္ခိုက္ အာဏာသိမ္းယူၿပီးေနာက္ ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္စာေပယဥ္ေက်းမႈမ်ားကို ေဖာက္ျပန္ေသာ စာေပမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္၍ ကမ္းကုန္ေအာင္ ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့သည္။ ေနာင္ဗီယက္နမ္ ေထာက္ခံမႈျဖင့္ တက္လာေသာ ဟြန္ဆန္အစိုးရလက္ထက္တြင္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံတြင္ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ား ေခါင္းပါးလ်က္ရွိသည္ကို ျပန္လည္ပ်ဳိးေထာင္ရန္ ကေမၻာဒီးယား ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ကို ေစလႊတ္၍ ေကာ္နဲတကၠသိုလ္စာၾကည့္တိုက္မွ တန္ဖိုးထား ေငြကုန္ ေၾကးက်ခံသိမ္းဆည္းထားေသာ စာေပမ်ား အားလုံးကို ကူးယူႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ ကေမၻာဒီးယား လူမ်ဳိးတုိ႔ မိမိစာေပ ယဥ္ေက်းမႈတို႔ကို ျပန္လည္ျပဳစုထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့ေပသည္။

ဤအခ်က္က ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္တခုျဖစ္သည့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရွိ တကၠသိုလ္မ်ား၏ အေမွ်ာ္အျမင္ႀကီးမားမႈ၊ မိမိႏွင့္ ဘာသာမတူ လူမ်ဳိးမတူသျဖင့္ ဂ႐ုစိုက္စရာမလိုဆိုသည့္ စိတ္ထားမ်ဳိးမရွိဘဲ၊ တိုင္းတပါးယဥ္ေက်းမႈပင္ ျဖစ္လင့္ကစား တန္ဘိုးထားထိမ္းသိမ္းထား ၾကသည္ကို ေလးစားမိပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ ဗမာစကားသာ သင္ယူရမည္၊ တိုင္းရင္း သားျပည္နယ္မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား မူလတန္း၊ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းေက်ာင္း မ်ား၌ တိုင္းရင္းသားစာေပကို သင္ၾကားခြင့္မရွိ ပိတ္ပင္ထားခဲ့သည့္ က်ဥ္းေျမာင္းသည့္ လူမ်ဳိးႀကီး ၀ါဒကို က်င့္သုံးလ်က္ရွိသည္ကို ၀မ္းနည္းစြာေတြ႕ေနရသည္။

ျမန္မာျပည္ပညာေရးစံနစ္သစ္
ျမန္မာျပည္ပညာေရးစံနစ္သစ္တြင္ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မ်ားတြင္ မူလတန္းမွ စ၍ တကၠသိုလ္၀င္တန္းအထိ မိမိလူမ်ဳိးစာေပကို သင္ၾကားခြင့္ရွိေစရမည္၊ ထို႔အျပင္ ျမန္မာစာေပ ကိုလည္း သင္ယူရမည္၊ အဂၤလိပ္စာကိုလည္း သင္ယူရမည္။ တိုင္းရင္းသားစာေပ သင္ယူရ ျခင္းမွာ ကိုယ့္ဘာသာယဥ္ေက်းမႈကို ထိမ္းသိမ္းရန္အတြက္ ျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာစာေပကို သင္ယူရ ျခင္းမွာ ျပည္တြင္း၌ အျခားလူမ်ဳိးစုမ်ားအားလုံးႏွင့္ ဆက္သြယ္ရန္ Internal Communication အတြက္ ျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္စာေပသင္ယူရျခင္းမွာ ကမၻာႏွင့္ ဆက္သြယ္ ႏိုင္ရန္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း ၀ေဒသ၊ လာ႐ႈိးအထိ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ျပည္သူမ်ား ျမန္မာစကားထက္ တ႐ုတ္စကားကို အမ်ားသုံးဘာသာ စကားအျဖစ္ ေျပာဆိုေန ၾကၿပီျဖစ္သည္။ ထိုေဒသတြင္ တ႐ုတ္လႊမ္းမိုးမႈ ႀကီးမားလာေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ဤအခ်က္က ထင္ရွားသျဖင့္ အထူးသတိထားၾကရန္လိုေပသည္။ ထို႔အတူ ျပည္မရွိ တိုင္းမ်ားတြင္လည္း ေက်ာင္းမ်ား၌ ျမန္မာဘာသာအျပင္ တိုင္းရင္းသားဘာသာတခုခုကို ေက်ာင္းသုံးအျဖစ္ ျပ႒ာန္းရမည္။ ထိုအခါ ဗမာစကားေျပာေက်ာင္းသားမ်ား တုိင္းရင္းသားဘာသာ တတ္လာ သျဖင့္ ညီေနာင္တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ဘာသာယဥ္ေက်းမႈတုိ႔ကို ႏႈိက္ႏႈိက္ခြ်တ္ခြ်တ္ ေလ့လာ လိုက္စားသူမ်ား ေပၚေပါက္လာၿပီး၊ တုိင္းရင္းသားယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ားကိုလည္း တန္ဘိုးထားသည့္ စိတ္ဓာတ္မ်ား ေပၚေပါက္လာမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ တိုင္းရင္းသားမ်ား သည္လည္း ဗမာစကားတတ္ႂကြမ္းသျဖင့္ မိမိျပည္နယ္မွ အျခားျပည္နယ္မ်ားကို အလည္သြား ေရာက္သည္ျဖစ္ေစ၊ အေျခခ် ေျပာင္းေ႐ြ႕ေနထိုင္သည္ျဖစ္ေစ ဗမာစကားျဖင့္ ေျပာဆိုဆက္ဆံ ႏိုင္မည္ျဖစ္သလို၊ တိုင္းရင္းသား ဘာသာဆရာမ်ားလည္း ျပည္မတြင္ အလုပ္အကိုင္မ်ား ရရွိပြင့္လန္းလာၿပီး အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈ၊ တဦးယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးစံကို တဦးက နား လည္မႈ၊ တန္ဘိုးထားမႈတို႔ ေပၚေပါက္လာေပလိမ့္မည္။

ဖို႔ဒ္၀ိန္းၿမိဳ႕တြင္ ႏွစ္အတန္ၾကာက ၎အေတြးအေခၚကို ေဆြးေႏြးတင္ျပသည့္အခါ တိုင္းရင္းသားမ်ားလည္း တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးၾကၿပီး၊ ထိုအထဲမွ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးတဦး (ေဒါက္တာေသာင္းထြန္း၏ ဇနီး) က သူမအေနႏွင့္ ရွမ္းျပည္တြင္ ဗမာစကားသင္ၾကားရန္ မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ရွမ္းျပည္တြင္ ရွမ္းစကားသာ သင္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကန္႔ကြက္ ေျပာဆို ခဲ့ပါသည္။ သူမက ထိုသုိ႔ ကန္႔ကြက္ျခင္းကို ဗမာစကားႏွင့္ ေျပာဆိုကန္႔ကြက္ခဲ့ျခင္းအေပၚ ကြ်ႏု္ပ္က သူမေျပာဆိုသည့္ စကားမွ-
(၁) ဗမာစကားျဖစ္ျခင္း
(၂) ဗမာစကားႏွင့္ ေျပာဆိုျခင္းကို တက္ေရာက္သူမ်ားတြင္ ရွမ္း၊ ကရင္၊ ကခ်င္၊ မြန္တုိင္းရင္း သားမ်ား ပါ၀င္ေနျခင္း။ ထိုတိုင္းရင္းသားမ်ား သူမေျပာသမွ်ကို နားလည္သည္မွာ ၎တို႔ အားလုံး ဗမာစကားကို ကြ်မ္းက်င္စြာတတ္ႂကြမ္းျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဗမာစကားသည္ အမ်ားသုံးစကား ႏိုင္ငံသုံးစကားျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူမအေနႏွင့္ ရွမ္းစကားျဖင့္ ေျပာဆိုပါက ရွမ္းမ်ားမွ လြဲ၍ က်န္လူမ်ား နားလည္ႏိုင္လိမ့္မည္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ သူမအေနႏွင့္ ဗမာစကားကို သင္ၾကားတတ္ေျမာက္ထားၿပီး အျခားရွမ္းျပည္သူမ်ားကို သင္ရန္မလို ဆိုသည္ မွာလည္း အဓိပၸါယ္မရွိေၾကာင္း ေထာက္ျပခဲ့ပါသည္။

မြန္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ကြ်ႏု္ပ္၏ တင္ျပမႈကို လက္ခံၿပီး ေမးခြန္းတခုထုတ္ခဲ့ပါသည္။ ၎ေမးေသာေမးခြန္းမွာ ျမန္မာလို႔ေခၚေခၚ ဗမာလို႔ေခၚေခၚ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ ႏုိင္ငံသည္ ဗမာလူမ်ဳိးကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး ေပးထားသလို ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ ၎အေနႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔မဟုတ္ ဗမာႏိုင္ငံဟူေသာ အသုံးအႏႈန္းကို ႏိုင္ငံတခုအမည္ျဖင့္ လက္မခံႏိုင္ပါဟု တင္ျပေဆြးေႏြး သြားပါသည္။

သူ႔တင္ျပခ်က္ကို ကြ်ႏု္ပ္၏ ကိုယ္ပိုင္တဦးတေယာက္အေနႏွင့္ လက္ခံပါသည္။ ဟုတ္ ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟုေခၚေခၚ ဗမာႏိုင္ငံဟုေခၚေခၚ ၎အမည္သည္ ဗမာလူမ်ဳိးကို ကိုယ္စား ျပဳေနေယာင္ရွိပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခင္ဗ်ားမွာေကာ ဒီနံမည္မႀကိဳက္ရင္ ဘယ္လို စဥ္းစား ထားတာ ရွိသလဲဟု ေမးခဲ့သည့္အခါ ထိုပုဂၢိဳလ္က သူတြင္လည္း မစဥ္းစားရေသးေၾကာင္း သုိ႔ရာတြင္ လက္ရွိအမည္ကိုမူ တိုင္းရင္းသားအားလုံးကို ကိုယ္စားမျပဳဟု ခံစားရၿပီး ဗမာလူမ်ဳိး ကိုသာ ကိုယ္စားျပဳေနသည္ဟု တင္ျပခဲ့ပါသည္။

ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ျခင္း အပိုင္း (၃)

ႏိုင္ငံေတာ္အမည္ ျပႆနာ
မြန္ကုိယ္စားလွယ္ တင္ျပခ်က္သည္ ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားအားလုံး စဥ္းစားရမည့္ အခ်က္ျဖစ္ ပါသည္။ ျမန္မာဟုဆိုဆို ဗမာဟုဆိုဆို ၎နံမည္သည္ ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားကို အဓိက ေဇာင္းေပး မွည့္ေခၚထားေသာ နံမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ အမ်ားသေဘာတူသည့္ ႏိုင္ငံ့အမည္ကို အနာဂါတ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား စဥ္းစားဘုိ႔လိုလာပါသည္။ စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ကို တည္ေဆာက္ခ်င္လွ်င္ ဗမာလႊမ္းမိုးမႈကို ပယ္ဖ်က္ရာ၌ ႏိုင္ငံအမည္သည္လည္း အဓိက ေျပာင္းလဲရန္ လိုအပ္ေနသည္ဟု ထင္ပါသည္။

ျမန္မာျပည္ဖြား ကိုယ့္လူမ်ားသည္ မိမိကိုယ္ကို အလြန္သိမၵိတင္ေလ့ရွိသူမ်ားျဖစ္သည္။ ကိုရီးယားမ်ားကို ကႀကီးဟု၎ ဂ်ပန္မ်ားကို ေခြးဟု၎၊ မိမိကုိယ္ကို ေ႐ႊဟုလည္းေကာင္း တင္စားၾကပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ့ အႀကံထြက္သည္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို “သု၀ဏၰဘူမိ” ေခၚရင္ေကာ တိုင္းရင္းသားအမ်ားစုက ေၾကနပ္ၾကပါမည္လားဟု ေမးခ်င္ပါသည္။ သု၀ဏၰ= ေ႐ႊ၊ ဘုမၼိ= ေျမ၊ ေ႐ႊေျမဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။

ဤသည္က တိုင္းရင္းသားစည္းလုံး ညီၫြတ္ေရးကို ေရွး႐ႈ၍ တတ္သေလာက္ ကေလးႏွင့္ စိတ္ကူးယဥ္တင္ျပခ်က္သာျဖစ္ပါသည္။ တိုင္းျပည္နံမည္ကို န၀တ/ နအဖ တို႔က ျပည္သူ႔ဆႏၵမပါဘဲ ေျပာင္းလိုေျပာင္း၊ အလံေတာ္ကို ျဖဳတ္လိုျဖဳတ္ လုပ္ေနေသာ္လည္း အကယ္၍ ဖယ္ဒရယ္စစ္စစ္တည္ေဆာက္ရာတြင္ ျပည္တြင္းရွိ လူအားလုံး၏ သေဘာဆႏၵကို ခံယူ၍ အမ်ားေၾကနပ္ေသာ နံမည္ကို လက္ခံရယူျခင္းသာလွ်င္ အေကာင္းဆုံးေျဖရွင္းျခင္း ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

ဗမာလူမ်ဳိးႀကီးကို မယုံၾကည္ျခင္း၊ လူအင္အားမ်ားေသာ ဗမာမ်ားက မိမိျပည္နယ္ ငယ္ေလးကို ဖိအားသုံး အႏိုင္က်င့္ျခင္းမွ လြတ္ကင္းရန္ဟု ႀကံ႐ြယ္ကာ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ျပည္မကို ျပည္နယ္တနယ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေရးကို ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲတြင္ အဆိုျပဳခဲ့သည္ကို ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္က တုိင္းရင္းသားမ်ားက ျပည္မ၏ ၾသဇာအာဏာကို ထိမ္းခ်ဳပ္ရန္ႀကိဳးစားမႈ ပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသုိ႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ လူမ်ဳိးေရးအျမင္ျဖစ္ေသာ ရွမ္း၊ ဗမာ၊ ကရင္၊ ကခ်င္စသည့္အစြဲမ်ားရွိေနၿပီး ဗမာမုန္းတီးေရး (သို႔) ဗမာဆန္႔က်င္ေရးစိတ္ဓာတ္မ်ား တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားတြင္ ကိန္း၀ပ္ေနခဲ့၍ျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ ျပည္မဟူသည့္ ကြဲျပားမႈက အားၿပိဳင္မႈကို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ထိုကိစၥသည္ ဗမာအမ်ားစုက လက္ခံက်င့္သုံး ႏိုင္သည့္ ေတာင္းဆိုမႈဟု မထင္ပါ။ ျပည္နယ္အားလုံး စုေပါင္းထားေသာ လူဦးေရထက္ မ်ားေနေသာ ဗမာအုပ္စုကို တျပည္နယ္တမဲစံနစ္ႏွင့္ သြားမည္ဆိုသည္က ဗမာမ်ားက လက္သင့္ခံမည့္စံနစ္မဟုတ္ေခ်။ အဓိကျပႆနာမွာ လူမ်ဳိးစု အေျခခံသည့္ ျပည္နယ္မ်ား ျဖစ္ေနၾက၍ျဖစ္သည္။ ရွမ္းျပည္နယ္တခုတည္းတြင္ပင္ ျပႆနာမ်ားစြာရွိသည္။ ကြ်န္ေတာ္၏ ေျဖရွင္းခ်က္သည္ တုံးတိတိျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ေပလိမ့္မည္ သို႔ရာတြင္ ျပည္နယ္ျပည္မ ျပႆနာ မ်ားအားလုံးကို ေျဖရွင္းေပးႏိုင္မည့္ တခုတည္းေသာ ေျဖရွင္းနည္းျဖစ္သည္ဟု ျမင္သျဖင့္ တင္ျပပါမည္။

မိမိတို႔ လူမ်ဳိးစုအတြက္လည္း မိမိလူမ်ဳိးစုျပည္နယ္လိုခ်င္ပါသည္ဟူေသာ ေတာင္းဆိုမႈ ကို ေျပေပ်ာက္ေစပါလိမ့္မည္။ ရွမ္း(ကေမၻာဇ) ျပည္နယ္တြင္း ေနထိုင္သူမ်ားအားလုံးက မိမိယုံၾကည္ အားထားသူကို ေခါင္းေဆာင္တင္၍ ျပည္နယ္အစိုးရ ဖြဲ႕ႏိုင္ခြင့္ရွိရမည္။ ထိုအခါ ထိုျပည္နယ္ရွိ ျပည္သူမ်ားက ပအို႔၀္လူမ်ဳိးကိုႀကိဳက္လွ်င္ ထိုပအို႔၀္လူမ်ဳိးသည္ ကေမၻာဇ ျပည္နယ္၏ ေခါင္း ေဆာင္ျဖစ္လာေပမည္။ ထိုေခါင္းေဆာင္သည္ ထိုျပည္ရွိ ရွမ္းလူမ်ဳိးတို႔၏ ေခါင္းေဆာင္ လည္းျဖစ္သည္။

ထို႔အတူ လူမ်ဳိးစု ျပည္နယ္မ်ားျဖစ္ ေသာ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ မြန္၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ တုိ႔ကိုလည္း လူမ်ဳိးစြဲျပည္နယ္မ်ားအျဖစ္မွ နယ္ေျမကို အေျချပဳသည့္ ျပည္နယ္မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲရမည္ျဖစ္သည္။

ထို႔အတူ ျပည္မရွိ တိုင္းရင္းသားကိုလည္း တုိင္းအျဖစ္မွ ျပည္နယ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တုိင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ဟူ၍ ကြဲျပားမႈ မျဖစ္ေတာ့ဘဲ ျပည္နယ္ (၁၄) ျပည္နယ္ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအျဖစ္ အေကာင္အထည္ ေပၚလာမည္ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ ဖယ္ဒရယ္စံနစ္သည္ လူမ်ဳိးစုတို႔ကို အေျခမခံဘဲ ျပည္ နယ္အေျခခံ၍ တည္ေဆာက္ထားျခင္းေၾကာင့္ မည္သည့္လူမ်ဳိးစု ျပႆနာမွ ႀကီးႀကီး က်ယ္က်ယ္ မႀကံဳေတြ႕ရေသာ္လည္း လူျဖဴလူမဲ ျပႆနာကေတာ့ အကြ်င္းအက်န္အျဖစ္ ရွိေနေသးသည္။ လူျဖဴလူမ်ားစုက အခြင့္အေရးပို၍ ရေနျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း ပိုရေနျခင္းကို ထိန္းၫႈိရန္အတြက္ Minority Rights ကို ဥပေဒထဲတြင္လည္းေကာင္း ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအတြက္လည္းေကာင္း ထည့္ေပးထားျခင္းျဖင့္ လူနည္းစုမ်ား အခြင့္ အေရးကို ကာကြယ္ေပးသည္။ မည္သည့္ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒတုိ႔ျဖင့္ လူနည္းစု လူမ်ဳိးစုတို႔ကို ျမွင့္တင္ေပးမည္ဆိုသည္ကို ေနာင္တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံ ညီလာခံႀကီးတြင္ ေဆြးေႏြးၫႈိႏႈိင္း ၾကဘုိ႔လိုသည္။

ေခတ္သစ္ပင္လုံစာခ်ဳပ္
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ဗမာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား တက္ေရာက္ သည့္ မဲသေရာထေဆြးေႏြးပြဲမွ ေၾကျငာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းအေပၚ ထိုမဲသေရာထ ေၾကျငာ စာတမ္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ပင္လုံညီလာခံဟာ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက စာ႐ြက္ေပၚမွာတင္ ေရးထိုးခဲ့ၾကတာမဟုတ္ ၎တို႔ရဲ႕ ႏွလုံးသားေပၚမွာ စည္းလုံးညီၫြတ္မႈကို ယုံၾကည္ပါတယ္ဆိုၿပီး ထိုးထားတဲ့ စာခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။ ယၡဳအခ်ိန္မွာ စစ္မွန္တဲ့ တိုင္းရင္းသား ညီၫြတ္မႈကို မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ျပည္ေထာင္စုလုိ႔ အေခၚရ ခက္ေနပါသည္ဟု ၀န္ခံခဲ့သည္။ ဒါေၾကာင့္ စစ္မွန္တဲ့ ညီၫြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ ႏိုင္ဘုိ႔အတြက္ တိုင္းရင္းသားညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမေတြဟာ မိမိတို႔ မေၾကနပ္မႈေတြ၊ သေဘာ မတူညီမႈေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းအႏၱရာယ္မရွိဘဲနဲ႔ တင္ျပေပးႏိုင္တဲ့ ေဆြးေႏြးမႈရွိတဲ့ စံနစ္တခုရွိဘုိ႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ တိုင္းရင္းသားေတြ ျပည္ေထာင္စုေပၚမွာ ယုံၾကည္မႈ ကင္းမဲ့လာတာက အင္မတန္၀မ္းနည္းဘို႔ ေကာင္းတယ္လို႔ ရင္ဖြင့္ခဲ့ပါသည္။ မဲသေရာထေၾကျငာခ်က္မွာပါတဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားလိုလားခ်က္ျဖစ္သည့္-
(၁) စစ္အာရွင္စံနစ္ဖ်က္သိမ္းၿပီး ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ရန္။
(၂) ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးစံနစ္ က်င့္သုံးရန္။
(၃) လူမ်ဳိးတိုင္းတန္းတူ အခြင့္အေရးႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ားရရွိရန္။
(၄) ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္ေဆာက္ရန္တို႔ျဖစ္သည္။

ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ျခင္း အပိုင္း (၄)

မဲသေရာထ ေၾကျငာစာတမ္းပါ အခ်က္ (၆) ခ်က္သည္ စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္လိုသူမ်ား မျငင္းပယ္ႏိုင္သည့္ အခ်က္ႀကီး ျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တုိင္ ၎အခ်က္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ဖတ္ျပၿပီး ေထာက္ခံခဲ့ ေသာေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက ခ်စ္ခင္ေလးစား ေထာက္ခံၾကသည္ဟုဆိုလွ်င္ မမွားႏိုင္ပါ။

၂၁ ရာစု ပင္လုံစာခ်ဳပ္ဟု ဆိုရာ၌ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ႏွင့္ တူႏိုင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ပါ။ သုိ႔ရာတြင္ အဓိကမူျဖစ္ေသာ-
(၁) တန္းတူညီမွ်ေရး။
(၂) ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ါန္းခြင့္ ရရွိေရး။
(၃) စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး တည္ေဆာက္ေရးဆိုသည့္ မူမ်ားကိုေတာ့ ေျပာင္းလဲႏိုင္မည္ မဟုတ္ သလို၊ ျငင္းပယ္လို႔လည္း မရႏုိင္ပါ။ ၁၉၄၇ စာခ်ဳပ္တြင္ ပါရွိသည့္ “ခြဲထြက္လိုက ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္” ကို ယေန႔ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက ပစ္ပယ္လိုက္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုႀကီးအျဖစ္ မခြဲမခြာဘဲ ရပ္တည္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း NDF (National Democratic Front) တြင္ ပါ၀င္သည့္ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အတိအလင္း ထုတ္ေဖၚေျပာၾကားခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ထိုအခ်က္သည္ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားဘက္မွတိုင္းျပည္ၿပိဳကြဲမည္ကို စိုးရိမ္ေၾကာင့္က်ေနေသာ စိတ္ကို ၿငိမ္းေအးသက္သာရာရေစသည္ဟုျမင္သည္။

န၀တ/ နအဖ လက္ထက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူထားသည့္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားႏွင့္ ယေန႔ အေျခအေနသည္ ၿပိဳကြဲ ပ်က္စီးေတာ့မည့္ အေနအထားသို႔ ဆုိက္ေရာက္လ်က္ ရွိသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ နအဖႏွင့္ ရယူထားသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ ယာယီ အပစ္အခတ္ရပ္ထားသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကာလတခုသာျဖစ္သည္။ ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ ေဆာက္ရန္မွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ါန္းခြင့္ ရရွိေရးႏွင့္ တန္းတူညီမွ်ေရးသည္ အလြန္အေရးႀကီးသည္။ ထိုအခ်က္တို႔ကို စားပြဲ၀ိုင္းတြင္ မေျဖရွင္းသေ႐ြ ေျပလည္ႏိုင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။

နအဖ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ အမ်ဳိးသားညီလာခံတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို တက္ေရာက္ ခြင့္ျပဳေသာ္လည္း ေလ့လာသူမ်ား အေနျဖင့္သာ တက္ေရာက္ခြင့္ ျပဳခဲ့ၿပီး၊ ေဆြးေႏြးခြင့္ရသည့္ အနည္းစုမွာလည္း နအဖခ်ေပးသည့္ အေၾကာင္းအရာထက္ ပို၍ တင္ျပခြင့္ မရခဲ့သည့္အတြက္ အမ်ားသေဘာတူညီေသာ အခ်က္အလက္မ်ား ပါမလာခဲ့ေခ်။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎တို႔လိုလားသည့္ အဓိက ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ါန္းခြင့္ႏွင့္ စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ မပါ၀င္သျဖင့္ ၎အေျခခံ ဥပေဒျဖင့္ ေဖၚေဆာင္လာမည့္ အစိုးရသစ္သည္ တိုင္းရင္းသားမ်ား သာမက ဗမာႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားအတြက္လည္း လက္ခံႏုိင္စရာမရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

တခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္
အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ဖယ္ဒရယ္အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ေရးဆြဲထားျခင္းျဖစ္ၿပီး ျပည္နယ္တိုင္း ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ါန္းခြင့္ရွိသည္။ ျပည္နယ္တခုခ်င္းစီ၏ အေျခခံဥပေဒသည္၊ ျပည္နယ္တခုႏွင့္တခု ျပ႒ါန္းေသာ ဥပေဒမ်ား တူညီခ်င္မွ တူညီႏိုင္ေသာ္လည္း ဖယ္ဒရယ္ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္လွ်င္ ဖယ္ဒရယ္၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္သည္ အတည္ျဖစ္သည္။ ဖယ္ဒရယ္ အစိုးရသည္ ဗဟိုအစိုးရ ျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္ အစိုးရသည္ ၎ျပည္နယ္ရွိ ျပည္သူ မ်ားက ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္သည့္သူသည္ Governor ဘုရင္ခံျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္တိုင္းတြင္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ႏွစ္ဦးႏွင့္ လူဦးေရအလိုက္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားကို ေ႐ြးခ်ယ္ေပးရသည္။ သမတကို ျပည္နယ္အားလုံးမွ ျပည္သူမ်ားက တိုက္႐ိုက္ ေ႐ြးခ်ယ္ခြင့္ ရွိသည္။ သမတသည္ ျပည္နယ္ အားလုံး၏ ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္မႈေၾကာင့္ ဖယ္ဒရယ္ အစိုးရကို ဦးေဆာင္သည္။

ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ တပ္မေတာ္ ဦးစီးခ်ဳပ္သည္ သမတျဖစ္သည္။ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ တပ္မေတာ္ တခုတည္းသာရွိၿပီး ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္တပ္ မရွိေခ်။ ကြ်န္ေတာ့အေနႏွင့္ တပ္မေတာ္ တခုတည္းသာ ရွိရမည္ကို လက္ခံပါသည္။ ယေန႔ နအဖ သည္လည္း တခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ ျဖစ္ေစရန္ ႀကိဳးစားသည့္ အေနႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဟုဆိုသည့္ ေ၀ါဟာရကို သုံးၿပီး တိုင္းရင္းသား ၿငိမ္းအဖြဲ႕မ်ားကို ၎၏ လက္ေအာက္ခံ တပ္အသြင္ ကူးေျပာင္းရန္ ႀကံ႐ြယ္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မူအားျဖင့္ ဟုတ္သလို ရွိေသာ္လည္း နအဖ၏ တခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ျဖစ္ေပၚရန္ လုပ္ေဆာင္မႈသည္-
(၁) အမ်ားလက္ခံႏိုင္သည့္ အေျခခံဥပေဒမဟုတ္ျခင္း။
(၂) တိုင္းရင္းသားမ်ား ေတာင္းဆုိခ်က္မ်ားကို ပစ္ပယ္လစ္လွ်ဴ႐ႈထားျခင္း။
(၃) ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြး အေျဖရွာေရးထက္ စစ္အာဏာကိုသုံး၍ ျပဳလုပ္ျခင္း။
(၄) တိုင္းရင္းသား ရပိုင္ခြင့္ျဖစ္သည့္ တန္းတူညီမွ်ေရး၊ ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ါန္းခြင့္မ်ားကို အာမခံခ်က္ လုံး၀ မရွိျခင္းေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ားက လက္နက္ စြန္႔လႊတ္ရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္ပါသည္။

အကယ္၍ အမ်ားသေဘာတူ စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္ အေျခခံဥပေဒကို တုိင္းရင္း သားမ်ားအားလုံး ၫႈိႏႈိင္းေရးဆြဲခြင့္ရၿပီး အျပန္အလွန္ အေလ်ာ့အတင္း ၫႈိႏိႈင္းႏိုင္ၾကလွ်င္ အမ်ားလက္ခံသည့္ အေျခခံဥပေဒ ေပၚေပါက္လာၿပီး ထိုမွတဆင့္ လြတ္လပ္ တရားမွ်တသည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ျပဳလုပ္ေပးျခင္းျဖင့္ အမ်ားေထာက္ခံမႈျဖင့္ တက္လာေသာ အစိုးရကို ဖန္တီး ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္ အျပည့္အ၀ရွိလွ်င္ မည္သည့္ တိုင္းရင္းသား မ်ားကမွ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား လိုအပ္ေတာ့မည္ မဟုတ္ဘဲ ဖယ္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ကသာ တုိင္းျပည္၏ ကာကြယ္ေရးကို တာ၀န္ယူသြားလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ လက္နက္ ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ အေနျဖင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မ်ားသာ တည္ရွိေပလိမ့္မည္။

ယေန႔ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနႏွင့္ ဖယ္ဒရယ္စိတ္ဓာတ္
ယေန႔ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနသည္ ျပည္တြင္းစစ္ဆီသုိ႔ ဦးတည္ေနသည္ဟု သုံးသပ္သည္။ ကခ်င္တပ္မ်ား၊ ၀တပ္မ်ား၊ ရွမ္းတပ္မ်ား၊ မြန္တပ္မ်ား နအဖႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူထားျခင္းမွ ပ်က္ပ်ယ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲသည္လည္း ႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ မဲလိမ္မဲခိုးမႈမ်ား စံခ်ိန္တင္ေလာက္ေအာင္ သမိုင္းတြင္ရစ္မည့္ ေျဗာင္လိမ္ေျဗာင္စားလုပ္ရပ္ျဖင့္ ၿပီးစီးသြားခဲ့ၿပီး ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားႏွင့္ နအဖတုိ႔ၾကား ႏိုင္ငံေရးတင္းမာမႈကို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။

ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ျပဳလုပ္စဥ္ကာလ DKBA ႏွင့္ နအဖတို႔ ျမ၀တီတြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ တိုက္ရန္ တာစူေနျခင္းတုိ႔သည္ ျပည္တြင္းစစ္မီး အခ်ိန္မေ႐ြး ထေတာက္မည့္ အေနအထားသုိ႔ ေရာက္ရွိေနခဲ့သည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူထားသည့္ ကာလတြင္ ၎တုိ႔နယ္ေျမတြင္ အေဆာက္အဦးမ်ား၊ လမ္းမ်ား၊ တံတားမ်ား ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္လွ်င္ အားလုံး ပ်က္စီးၾကဘို႔ ရွိသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား အေနႏွင့္ စစ္ျဖစ္ရန္ မလိုလားေခ်။ သုိ႔ရာတြင္ ၎တုိ႔လိုလားသည့္ ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ါန္းခြင့္ မရလွ်င္ လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ကို မ်က္စိမွိတ္ၿပီး စြန္႔လႊတ္ရန္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ေခ်။

ထိုကဲ့သုိ႔ လိပ္ခဲတင္းလင္း ျဖစ္ေနေသာ အခ်ိန္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ၾကား၀င္၍ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ နအဖ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေဆြးေႏြးလာေစရန္ အဆိုျပဳ တိုက္တြန္းခ်က္မ်ား တင္ျပလာပါက၊ တပ္မေတာ္ အတြင္းရွိ အမွန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လိုလားေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား စဥ္းစားလာႏိုင္ေခ် ရွိသည္။ ဒုတိယ ပင္လုံညီလာခံ ျဖစ္ေပၚလာရန္မွာ တပ္မေတာ္တြင္းရွိ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက လိုက္ေလ်ာမႈ မရွိက ျဖစ္ႏိုင္ေခ် မရွိေခ်။

ထိုေၾကာင့္ ဒုတိယ ပင္လုံညီလာခံ ျဖစ္ေပၚလာေစရန္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဖက္မွ ပင္လုံစိတ္ဓာတ္ရွိသူ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေပၚထြက္လာဘို႔ လိုအပ္သည္။ ထို႔အတူ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ထဲမွလည္း ကိုယ့္လူမ်ဳိး ကိုယ့္ျပည္နယ္ အစြဲမွ ကင္းလြတ္ၿပီး တႏိုင္ငံလုံး လြတ္ေျမာက္မွ ငါတို႔ လြတ္ေျမာက္မယ္ ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံနဲ႔ ခ်ီတဲ့ ဦးေဆာင္မႈကို ေျပာင္းလဲ ႀကိဳးစားဘုိ႔ လိုပါသည္။ မိမိျပည္နယ္တြင္းရွိ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ တိုးတက္ေရးထက္ မိမိ လူမ်ဳိး တမ်ဳိးတည္း အတြက္သာ ဦးတည္ လုပ္ေဆာင္ပါက ေဒသတြင္းရွိ လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡကို ဦးတည္ေစပါသည္။ တခ်ဳိ႕ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားတြင္ မိမိေခါင္းေဆာင္မႈ ရရွိေရး အတြက္ လူမ်ဳိးေရး လႈံ႕ေဆာ္မႈကို လုပ္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္မႈရေအာင္ ယူတတ္ၾကသည္။ ထိုကဲ့ သုိ႔ေသာ လူမ်ဳိးမ်ားသည္ တိုင္းျပည္အတြက္ ေရာ၎ကိုယ္စားျပဳသည့္ ျပည္နယ္အတြက္ေရာ အလြန္အႏၱရာယ္ ႀကီးပါသည္။ ဗမာအပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ကိုယ့္လူမ်ဳိး သူ႔လူမ်ဳိး အျမင္ထက္ တႏိုင္ငံလုံးရွိသူ သူမ်ားသည္ မိမိႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္သည္ ဆိုသည့္ အျမင္ရွိဘုိ႔ လိုပါသည္။ ထိုအျမင္ ထိုအေတြးရွိမွ တႏိုင္ငံလုံး အေရးကို ေစတနာထား၍ လုပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

ေခါင္းေဆာင္ဆိုသည္မွာ ေရရွည္ အျမင္ရွိသူျဖစ္ျခင္း၊ သေဘာထား ႀကီးသူျဖစ္ျခင္း၊ မွန္ကန္သည္ဟု ယုံၾကည္လွ်င္ ျပတ္သားစြာ ဆုံးျဖတ္ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္႐ြက္သူျဖစ္ျခင္း၊ မွားမွန္းသိလွ်င္လည္း ၀န္ခံ၍ ျပင္ဆင္္ရန္ ၀န္မေလးသူျဖစ္ျခင္း၊ အမ်ားေကာင္းစားေရးကို ေရွး႐ႈသူျဖစ္ျခင္း၊ မိမိကုိယ္ေရးကိုယ္တာထက္ တိုင္းျပည္အေရးကို ဦးထိပ္ပန္ဆင္လ်က္ ကိုယ္က်ဳိးစြန္႔ႏိုင္သူျဖစ္ျခင္းဆိုသည့္ အခ်က္မ်ားႏွင့္ ညီၫြတ္မႈ ရွိမွသာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း မည္ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ရွိ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနႏွင့္
(၁) တႏိုင္ငံလုံး အက်ဳိးစီးပြားကို ၾကည့္ၿပီး လူမ်ဳိးေရး ၀ါဒကို စြန္႔ပစ္ႏိုင္ရမည္။
(၂) ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ လူမ်ဳိးစုမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးစံမ်ား၊ ဘာသာစကား စာေပတို႔ကို မေပ်ာက္ပ်က္ရန္ ထိမ္းသိမ္းျခင္းသည္ တာ၀န္တရပ္အေနႏွင့္လည္းေကာင္း၊ မိမိကိုယ္တိုင္က ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ လုပ္သင့္သည္ဟု ယုံၾကည္၍လည္းေကာင္း သေဘာတူ လုပ္ေဆာင္ျခင္း ျဖစ္ဘုိ႔လိုသည္။
(၃) ျပည္နယ္အားလုံး တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ညီမွ်မႈရွိေအာင္လည္း သမာသမတ္က်က် ျပဳလုပ္ ႏိုင္သည့္ မွ်တသည့္ စိတ္ထားလည္း ရွိရမည္။
ဥပမာ။ ။ ခ်င္းေတာင္တန္း ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈသည္ အျခား ျပည္နယ္မ်ားထက္ နိမ့္က် ေနပါက ဖယ္ဒရယ္ ဗဟိုအစိုးရမွ ခ်င္းေတာင္တန္းကို ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ပိုမို ေထာက္ပံ့ ေပးျခင္းျဖင့္ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာကို ထိန္းၫွိေပးႏိုင္သည္။ အဓိက အေရးႀကီးေသာ အခ်က္မွာ ဖယ္ဒရယ္ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ေပၚေပါက္လာရန္ ေဆြးေႏြး ၫွိႏႈိင္းၾကေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ မိမိ လိုလားခ်က္မ်ားကို အေသဆုတ္ကိုင္ထားျခင္း မျပဳဘဲ (Compromise) အေလ်ာ့အတင္း ျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္ ေနရာတြင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ဘုိ႔ လိုသည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ အေလ်ာ့အတင္း ျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္ စိတ္ဓါတ္ကို ေမြးျမဴမွသာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ေအာင္ျမင္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ မည့္သည့္အရာမွ် အေလ်ာ့မေပး ဆိုသည့္ စိတ္ဓါတ္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးျခင္းသည္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္သည့္ နည္းလမ္း မဟုတ္သလို၊ ေဆြးေႏြးပြဲ ဟူ၍လည္း မေခၚဆိုႏိုင္ပါ။ ေတာင္းဆိုပြဲသာ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

(၄) ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ ေနထိုင္ေနသည့္ ျပည္သူမ်ားအားလုံး တန္းတူညီမွ်ရွိမႈ၊ လြတ္လပ္ ပိုင္ခြင့္တို႔ကို ေလးစားျမတ္ႏိုးရမည္။
(၅) လူမ်ဳိးစု တစုႏွင့္တစု ပဋိပကၡျဖစ္ေစႏိုင္မည့္ လူမ်ဳိးေရးအရ ႏွိမ့္ခ်ျခင္း၊ ေစာ္ကားျခင္းတို႔ကို ေရွာင္ရမည္။
(၆) လူမ်ဳိးစုအေျခခံျပည္နယ္မ်ားအျဖစ္မွနယ္ေျမအေျခခံျပည္နယ္မ်ားအျဖစ္ကို ရဲ၀ံ့စြာ ေျပာင္း လဲ၍ ေသြးစည္းမႈကို တည္ေဆာက္ရမည္။

လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးခါစ ျမန္မာျပည္တြင္ ျပည္တြင္းစစ္ ေတာက္ေလာင္စဥ္က ရည္မွန္း ခ်က္ႏွင့္ ယေန႔ ရည္မွန္းခ်က္တို႔သည္ သိသိသာသာ ကြာျခားသြားခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ကြန္ျမဴနစ္ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးသည္ ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရးမဟုတ္၊ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ တပါတီ အာဏာရွင္စံနစ္ကို အလုပ္သမား လယ္သမား လူတန္းစား အေျချပဳ၍ တည္ေဆာက္ရန္ လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ကို လိုက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ကြန္ဂရက္မွ ပါတီစုံ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ေရး လမ္းစဥ္ကို ခ်ခဲ့သည္။ ယေန႔ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ ပါတီစုံ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကို အားေပးလာခဲ့သည္။ ထို႔အတူ ကရင္ပုန္ကန္မႈသည္ ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕တို႔၏ Divide and Rule Policy အရ ျပည္နယ္ျပည္မ ေသြးခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္သြားျခင္း၏ ရလာဒ္ျဖစ္သည္။ ရွမ္းေစာ္ဘြား မ်ား၏ ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္ ေတာင္းဆုိမႈကလည္း ပေဒသရာဇ္ စံနစ္ကို ထူေထာင္၍ မိမိျပည္နယ္ မိမိအုပ္ခ်ဳပ္ၿ႔ပီး သားစဥ္ေျမးဆက္ အေမြ ဆက္ခံႏိုင္ေရး ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရးမဟုတ္။

ယေန႔ ေတာင္းဆို တိုက္ပြဲ၀င္ေနျခင္းသည္ ထိုအယူအဆတို႔ႏွင့္ လားလားမွ် မသက္ ဆိုင္သည့္ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ တည္ေထာင္ေရး ျဖစ္သျဖင့္ မ်ားစြာကြာျခားပါသည္။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး ေရစီးေၾကာင္းသည္ အာဏာရွင္ စံနစ္မ်ား တျဖဳတ္ျဖဳတ္ ေႂကြက်၍ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ား အသြင္ ေျပာင္းေနသည့္ ေခတ္ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ IT ေခတ္ကို ေရာက္ေနၿပီျဖစ္၍ သတင္း ေမွာင္ခ်၍ အာဏာကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားေသာေခတ္ ကုန္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အာဏာရွင္မ်ား ကိုယ္တိုင္က သိျမင္ ေနၿပီးျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တိုးတက္ေသာ ကမၻာ့ဆက္သြယ္ေရး ကြန္ယက္ကို အသုံးခ်၍ ျမန္မာျပည္ဖြား တိုင္းရင္းသား အားလုံး လက္တြဲညီညီျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ၾက မည္ဆိုလွ်င္ စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ေပၚေပါက္လာရန္ မေ၀းေတာ့ပါ။

နိဂုံး ။ ။ ကမၻာ့ေပၚရွိ ႏိုင္ငံအမ်ားက အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ တိုးတက္မႈကို အားက် ၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တိုင္းရင္းသားမ်ားကလည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံလို ျဖစ္ခ်င္ၾကသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ဖယ္ဒရယ္စစ္စစ္ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသား စစ္စစ္မ်ားသည္ Native American ဟု ေခၚေသာ Red Indians မ်ား ျဖစ္သည္။ ၎တုိ႔သည္ အသားနီစပ္စပ္ႏွင့္ ကုလား႐ုပ္ ေပၚေန၍ လူျဖဴမ်ားက Red Indians ဟု ေခၚေ၀ၚခဲ့သည္။ ေနာင္တြင္ ဌာေန လူမ်ဳိးစုတို႔က Red Indians (ကုလားနီမ်ား) အေခၚအေ၀ၚသည္ ၎တုိ႔ကို ႏွိမ့္ခ်ထားသည္ဟု ကန္႔ကြက္ ေျပာဆိုလာသျဖင့္ Native Americans ဟု အေခၚကို ေျပာင္းလဲ သုံးစြဲလာၾကသည္။ ၎ (Native) ဌာေန လူမ်ဳိးစုတုိ႔က လူျဖဴမ်ား ၎ႏိုင္ငံသုိ႔ အေျခခ် ေနထိုင္လာသျဖင့္ ၎တို႔မွာ လူနည္းစု ျဖစ္လာရသည္ကို ေထာက္ျပ၍ ၎တို႔၏ လူနည္းစု အခြင့္အေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ ထိမ္းသိမ္းေရးတို႔ကို ေတာင္းဆို တင္ျပမႈအေပၚ အစိုးရက ၎တုိ႔အတြက္ အထူး ရန္ပုံေငြမ်ား၊ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ စီးပြားေရး လုပ္ကြက္မ်ားကို ေပးခဲ့ရသည္။ ယၡဳအခါ ၎တုိ႔ကိုယ္၌ ၎တုိ႔သည္ အေမရိကန္မ်ားအျဖစ္ ခံယူေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ အရပ္ရပ္ အထူးသျဖင့္ ဥေရာပမွ အေျခခ်သူမ်ား လာေရာက္ အေျခခ်ျခင္းမွ လူနီေနထိုင္ေသာ ႏိုင္ငံမွ လူျဖဴမ်ား ႀကီးစိုးေသာ ႏိုင္ငံ အျဖစ္သုိ႔ ေျပာင္းလဲလာသည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ဥေရာပမွ အဂၤလိပ္မ်ား၊ ျပင္သစ္မ်ား၊ ဂ်ာမန္မ်ား၊ ေပၚတူဂီမ်ား၊ အီတာလ်ံမ်ား၊ ဒတ္ခ်္မ်ား အုပ္စုလိုက္ ေျပာင္းေ႐ြ႕ အေျခခ်လာျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံသစ္ ထူေထာင္လိုသူမ်ား ေပါင္းစည္း ေနထိုင္ၾကၿပီး ေပၚေပါက္လာေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ပထမ ၿဗိတိသွ်တို႔ လက္ေအာက္ခံ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ၿဗိတိသွ် တို႔ကို အေျခခ်ေနထိုင္သူမ်ားက ေတာ္လွန္ၿပီး လြတ္လပ္ေရးကို ရယူခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ဖယ္ဒရယ္ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးကို တည္ေထာင္ရန္ ကြဲျပားေနေသာ ျပည္နယ္မ်ားကို စုေပါင္းၿပီး အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲခဲ့သည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ Federalist paper သည္ ထင္ရွားေသာ စာတမ္းတခုအျဖစ္ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ အေမရိကန္၏ ဖယ္ဒရယ္မူအရ ျပည္နယ္တိုင္းသည္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ ျပ႒ာန္းခြင့္ရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ဗဟို အစိုးရ၏ အေျခခံဥပေဒပါ အခ်က္ မ်ားႏွင့္ ေသြဖီျခင္း မရွိေစရေပ။

အေမရိကန္ျပည္သည္ ဆိုး၀ါးေသာ ျပည္တြင္းစစ္ကိုလည္း ေတာင္ေျမာက္ကြဲၿပီး ျဖတ္သန္းခဲ့ရသည္။ ေျမာက္ပိုင္းမွ ေက်းကြ်န္စံနစ္ကို ဖ်က္သိမ္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားလာခဲ့ေသာ စစ္ပြဲသည္ ကြ်န္စံနစ္ ဖ်က္သိမ္းလိုသည္ ေျမာက္ပိုင္းမွ အႏိုင္ရသြားခဲ့သည္။

ယေန႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ျပည္ေထာင္စု စစ္စစ္ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ၎ႏိုင္ငံတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားက မိမိကုိယ္ကို မိမိ အေမရိကန္မ်ားဟု ယုံၾကသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ေမြးဖြါးသည့္ မည္သည့္ လူမ်ဳိးမဆို အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္သည္ ဆိုသည့္ ဥပေဒသ ရွိသလို၊ တျခားႏိုင္ငံတြင္ ေမြးဖြါးခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ဥပေဒ ေဘာင္အတြင္းမွ အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စုံလ်င္လည္း ႏိုင္ငံသား ခံယူခြင့္ရွိသည္။

တ႐ုတ္၊ ႐ုရွား၊ ဂ်ာမန္၊ အာဖရိက စသည့္ ႏုိင္ငံတို႔မွ လာေရာက္ အေျခခ် ေနထိုင္သူမ်ား အားလုံး မိမိတို႔သည္ အေမရိကန္မ်ား ျဖစ္သည္ဟု ခံယူၾကသည္။ ၎တုိ႔၏ အသားအေရသည္ ျဖဴ၊ ၀ါ၊ မဲ၊ နီ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မည္ ၎တို႔သည္ အေမရိကန္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထိုအခါ အာရွႏြယ္၀င္ တဦးကို ဘာလူမ်ဳိးလဲဟု ေမးလွ်င္ ၎က အေမရိကန္လူမ်ဳိးဟု ေျဖမည္ျဖစ္သည္။ ဘာမ်ဳိး႐ိုးက ဆင္းသက္လာသလဲဟု ဆိုလ်င္ Chinese American တ႐ုတ္- အေမရိကန္ျဖစ္သည္ဟု ေျဖေပလိမ့္မည္။ အဓိပၸါယ္မွာ မိဘ မ်ဳိး႐ိုးသည္ တ႐ုတ္ျဖစ္သည္၊ သုိ႔ရာတြင္ သူသည္ အေမရိကန္ ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ကပၸလီ တဦးကို ေမးပါကလည္း အေမရိကန္လူမ်ဳိး ျဖစ္ၿပီး မ်ဳိး႐ိုးဗီဇမွာ African- American အာဖရိကန္- အေမရိကန္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာမည္ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္လူမ်ဳိး ဆိုသည္မွာ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ စုေပါင္း ေနထိုင္သည့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္းရွိ လူအားလုံးကို ေခၚပါသည္။ ထိုအခ်က္က ၎တို႔သည္ တႏိုင္ငံလုံးႏွင့္ သက္ဆိုင္သူမ်ား၊ တႏိုင္ငံလုံးရွိ သူမ်ားက ၎တို႔ ႏိုင္ငံဟု သတ္မွတ္သည္ဟု အဓိပၸါယ္ ရပါသည္။

ယေန႔ ျမန္မာျပည္တြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားက မိမိျပည္နယ္ကိုသာ အသိအမွတ္ ျပဳထားၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို မိမိတို႔ ႏိုင္ငံဟု အသိအမွတ္ ျပဳမထားျခင္းသည္ အေမရိကန္တုိ႔ႏွင့္ ကြာျခားပါသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံလို ျဖစ္ခ်င္ပါက ၎တို႔ကဲ့သုိ႔ စိတ္ဓါတ္ကို ေမြးျမဴရမည္ဟု တင္ျပလိုပါသည္။

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားမ်ားသည္ မိမိတုိ႔ မ်ဳိး႐ိုးက ဒုတိယ ေနရာတြင္ရွိသည္။ တိုင္းျပည္ က ပထမျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ဆိုသည္ကို ဂုဏ္ယူ ၀င့္ႂကြားစြာ ေျပာႏိုင္ၾကသည္။ ျမန္မာ ျပည္တြင္ မိမိတို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္သည္ဟု တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုတို႔က မေျပာလိုၾက၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္သည္ဟူေသာ ခံယူခ်က္ကို ထားႏိုင္မွ စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုကို တည္ေဆာက္ႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။ လူမ်ဳိးစြဲမ်ားကို ေျဖေဖ်ာက္ႏိုင္မွသာ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံေတာ္ကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။


ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ျခင္း အပိုင္း (၄)

မဲသေရာထ ေၾကျငာစာတမ္းပါ အခ်က္ (၆) ခ်က္သည္ စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္လိုသူမ်ား မျငင္းပယ္ႏိုင္သည့္ အခ်က္ႀကီး ျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တုိင္ ၎အခ်က္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ဖတ္ျပၿပီး ေထာက္ခံခဲ့ ေသာေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက ခ်စ္ခင္ေလးစား ေထာက္ခံၾကသည္ဟုဆိုလွ်င္ မမွားႏိုင္ပါ။

၂၁ ရာစု ပင္လုံစာခ်ဳပ္ဟု ဆိုရာ၌ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ႏွင့္ တူႏိုင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ပါ။ သုိ႔ရာတြင္ အဓိကမူျဖစ္ေသာ-
(၁) တန္းတူညီမွ်ေရး။
(၂) ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ါန္းခြင့္ ရရွိေရး။
(၃) စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး တည္ေဆာက္ေရးဆိုသည့္ မူမ်ားကိုေတာ့ ေျပာင္းလဲႏိုင္မည္ မဟုတ္ သလို၊ ျငင္းပယ္လို႔လည္း မရႏုိင္ပါ။ ၁၉၄၇ စာခ်ဳပ္တြင္ ပါရွိသည့္ “ခြဲထြက္လိုက ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္” ကို ယေန႔ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက ပစ္ပယ္လိုက္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုႀကီးအျဖစ္ မခြဲမခြာဘဲ ရပ္တည္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း NDF (National Democratic Front) တြင္ ပါ၀င္သည့္ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အတိအလင္း ထုတ္ေဖၚေျပာၾကားခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ထိုအခ်က္သည္ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားဘက္မွတိုင္းျပည္ၿပိဳကြဲမည္ကို စိုးရိမ္ေၾကာင့္က်ေနေသာ စိတ္ကို ၿငိမ္းေအးသက္သာရာရေစသည္ဟုျမင္သည္။

န၀တ/ နအဖ လက္ထက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူထားသည့္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားႏွင့္ ယေန႔ အေျခအေနသည္ ၿပိဳကြဲ ပ်က္စီးေတာ့မည့္ အေနအထားသို႔ ဆုိက္ေရာက္လ်က္ ရွိသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ နအဖႏွင့္ ရယူထားသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ ယာယီ အပစ္အခတ္ရပ္ထားသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကာလတခုသာျဖစ္သည္။ ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ ေဆာက္ရန္မွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ါန္းခြင့္ ရရွိေရးႏွင့္ တန္းတူညီမွ်ေရးသည္ အလြန္အေရးႀကီးသည္။ ထိုအခ်က္တို႔ကို စားပြဲ၀ိုင္းတြင္ မေျဖရွင္းသေ႐ြ ေျပလည္ႏိုင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။

နအဖ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ အမ်ဳိးသားညီလာခံတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို တက္ေရာက္ ခြင့္ျပဳေသာ္လည္း ေလ့လာသူမ်ား အေနျဖင့္သာ တက္ေရာက္ခြင့္ ျပဳခဲ့ၿပီး၊ ေဆြးေႏြးခြင့္ရသည့္ အနည္းစုမွာလည္း နအဖခ်ေပးသည့္ အေၾကာင္းအရာထက္ ပို၍ တင္ျပခြင့္ မရခဲ့သည့္အတြက္ အမ်ားသေဘာတူညီေသာ အခ်က္အလက္မ်ား ပါမလာခဲ့ေခ်။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎တို႔လိုလားသည့္ အဓိက ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ါန္းခြင့္ႏွင့္ စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ မပါ၀င္သျဖင့္ ၎အေျခခံ ဥပေဒျဖင့္ ေဖၚေဆာင္လာမည့္ အစိုးရသစ္သည္ တိုင္းရင္းသားမ်ား သာမက ဗမာႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားအတြက္လည္း လက္ခံႏုိင္စရာမရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

တခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္
အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ဖယ္ဒရယ္အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ေရးဆြဲထားျခင္းျဖစ္ၿပီး ျပည္နယ္တိုင္း ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ါန္းခြင့္ရွိသည္။ ျပည္နယ္တခုခ်င္းစီ၏ အေျခခံဥပေဒသည္၊ ျပည္နယ္တခုႏွင့္တခု ျပ႒ါန္းေသာ ဥပေဒမ်ား တူညီခ်င္မွ တူညီႏိုင္ေသာ္လည္း ဖယ္ဒရယ္ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္လွ်င္ ဖယ္ဒရယ္၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္သည္ အတည္ျဖစ္သည္။ ဖယ္ဒရယ္ အစိုးရသည္ ဗဟိုအစိုးရ ျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္ အစိုးရသည္ ၎ျပည္နယ္ရွိ ျပည္သူ မ်ားက ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္သည့္သူသည္ Governor ဘုရင္ခံျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္တိုင္းတြင္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ႏွစ္ဦးႏွင့္ လူဦးေရအလိုက္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားကို ေ႐ြးခ်ယ္ေပးရသည္။ သမတကို ျပည္နယ္အားလုံးမွ ျပည္သူမ်ားက တိုက္႐ိုက္ ေ႐ြးခ်ယ္ခြင့္ ရွိသည္။ သမတသည္ ျပည္နယ္ အားလုံး၏ ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္မႈေၾကာင့္ ဖယ္ဒရယ္ အစိုးရကို ဦးေဆာင္သည္။

ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ တပ္မေတာ္ ဦးစီးခ်ဳပ္သည္ သမတျဖစ္သည္။ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ တပ္မေတာ္ တခုတည္းသာရွိၿပီး ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္တပ္ မရွိေခ်။ ကြ်န္ေတာ့အေနႏွင့္ တပ္မေတာ္ တခုတည္းသာ ရွိရမည္ကို လက္ခံပါသည္။ ယေန႔ နအဖ သည္လည္း တခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ ျဖစ္ေစရန္ ႀကိဳးစားသည့္ အေနႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဟုဆိုသည့္ ေ၀ါဟာရကို သုံးၿပီး တိုင္းရင္းသား ၿငိမ္းအဖြဲ႕မ်ားကို ၎၏ လက္ေအာက္ခံ တပ္အသြင္ ကူးေျပာင္းရန္ ႀကံ႐ြယ္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မူအားျဖင့္ ဟုတ္သလို ရွိေသာ္လည္း နအဖ၏ တခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ျဖစ္ေပၚရန္ လုပ္ေဆာင္မႈသည္-
(၁) အမ်ားလက္ခံႏိုင္သည့္ အေျခခံဥပေဒမဟုတ္ျခင္း။
(၂) တိုင္းရင္းသားမ်ား ေတာင္းဆုိခ်က္မ်ားကို ပစ္ပယ္လစ္လွ်ဴ႐ႈထားျခင္း။
(၃) ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြး အေျဖရွာေရးထက္ စစ္အာဏာကိုသုံး၍ ျပဳလုပ္ျခင္း။
(၄) တိုင္းရင္းသား ရပိုင္ခြင့္ျဖစ္သည့္ တန္းတူညီမွ်ေရး၊ ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ါန္းခြင့္မ်ားကို အာမခံခ်က္ လုံး၀ မရွိျခင္းေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ားက လက္နက္ စြန္႔လႊတ္ရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္ပါသည္။

အကယ္၍ အမ်ားသေဘာတူ စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္ အေျခခံဥပေဒကို တုိင္းရင္း သားမ်ားအားလုံး ၫႈိႏႈိင္းေရးဆြဲခြင့္ရၿပီး အျပန္အလွန္ အေလ်ာ့အတင္း ၫႈိႏိႈင္းႏိုင္ၾကလွ်င္ အမ်ားလက္ခံသည့္ အေျခခံဥပေဒ ေပၚေပါက္လာၿပီး ထိုမွတဆင့္ လြတ္လပ္ တရားမွ်တသည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ျပဳလုပ္ေပးျခင္းျဖင့္ အမ်ားေထာက္ခံမႈျဖင့္ တက္လာေသာ အစိုးရကို ဖန္တီး ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္ အျပည့္အ၀ရွိလွ်င္ မည္သည့္ တိုင္းရင္းသား မ်ားကမွ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား လိုအပ္ေတာ့မည္ မဟုတ္ဘဲ ဖယ္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ကသာ တုိင္းျပည္၏ ကာကြယ္ေရးကို တာ၀န္ယူသြားလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ လက္နက္ ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ အေနျဖင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မ်ားသာ တည္ရွိေပလိမ့္မည္။

ယေန႔ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနႏွင့္ ဖယ္ဒရယ္စိတ္ဓာတ္
ယေန႔ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနသည္ ျပည္တြင္းစစ္ဆီသုိ႔ ဦးတည္ေနသည္ဟု သုံးသပ္သည္။ ကခ်င္တပ္မ်ား၊ ၀တပ္မ်ား၊ ရွမ္းတပ္မ်ား၊ မြန္တပ္မ်ား နအဖႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူထားျခင္းမွ ပ်က္ပ်ယ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲသည္လည္း ႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ မဲလိမ္မဲခိုးမႈမ်ား စံခ်ိန္တင္ေလာက္ေအာင္ သမိုင္းတြင္ရစ္မည့္ ေျဗာင္လိမ္ေျဗာင္စားလုပ္ရပ္ျဖင့္ ၿပီးစီးသြားခဲ့ၿပီး ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားႏွင့္ နအဖတုိ႔ၾကား ႏိုင္ငံေရးတင္းမာမႈကို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။

ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ျပဳလုပ္စဥ္ကာလ DKBA ႏွင့္ နအဖတို႔ ျမ၀တီတြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ တိုက္ရန္ တာစူေနျခင္းတုိ႔သည္ ျပည္တြင္းစစ္မီး အခ်ိန္မေ႐ြး ထေတာက္မည့္ အေနအထားသုိ႔ ေရာက္ရွိေနခဲ့သည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူထားသည့္ ကာလတြင္ ၎တုိ႔နယ္ေျမတြင္ အေဆာက္အဦးမ်ား၊ လမ္းမ်ား၊ တံတားမ်ား ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္လွ်င္ အားလုံး ပ်က္စီးၾကဘို႔ ရွိသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား အေနႏွင့္ စစ္ျဖစ္ရန္ မလိုလားေခ်။ သုိ႔ရာတြင္ ၎တုိ႔လိုလားသည့္ ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ါန္းခြင့္ မရလွ်င္ လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ကို မ်က္စိမွိတ္ၿပီး စြန္႔လႊတ္ရန္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ေခ်။

ထိုကဲ့သုိ႔ လိပ္ခဲတင္းလင္း ျဖစ္ေနေသာ အခ်ိန္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ၾကား၀င္၍ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ နအဖ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေဆြးေႏြးလာေစရန္ အဆိုျပဳ တိုက္တြန္းခ်က္မ်ား တင္ျပလာပါက၊ တပ္မေတာ္ အတြင္းရွိ အမွန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လိုလားေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား စဥ္းစားလာႏိုင္ေခ် ရွိသည္။ ဒုတိယ ပင္လုံညီလာခံ ျဖစ္ေပၚလာရန္မွာ တပ္မေတာ္တြင္းရွိ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက လိုက္ေလ်ာမႈ မရွိက ျဖစ္ႏိုင္ေခ် မရွိေခ်။

ထိုေၾကာင့္ ဒုတိယ ပင္လုံညီလာခံ ျဖစ္ေပၚလာေစရန္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဖက္မွ ပင္လုံစိတ္ဓာတ္ရွိသူ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေပၚထြက္လာဘို႔ လိုအပ္သည္။ ထို႔အတူ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ထဲမွလည္း ကိုယ့္လူမ်ဳိး ကိုယ့္ျပည္နယ္ အစြဲမွ ကင္းလြတ္ၿပီး တႏိုင္ငံလုံး လြတ္ေျမာက္မွ ငါတို႔ လြတ္ေျမာက္မယ္ ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံနဲ႔ ခ်ီတဲ့ ဦးေဆာင္မႈကို ေျပာင္းလဲ ႀကိဳးစားဘုိ႔ လိုပါသည္။ မိမိျပည္နယ္တြင္းရွိ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ တိုးတက္ေရးထက္ မိမိ လူမ်ဳိး တမ်ဳိးတည္း အတြက္သာ ဦးတည္ လုပ္ေဆာင္ပါက ေဒသတြင္းရွိ လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡကို ဦးတည္ေစပါသည္။ တခ်ဳိ႕ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားတြင္ မိမိေခါင္းေဆာင္မႈ ရရွိေရး အတြက္ လူမ်ဳိးေရး လႈံ႕ေဆာ္မႈကို လုပ္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္မႈရေအာင္ ယူတတ္ၾကသည္။ ထိုကဲ့ သုိ႔ေသာ လူမ်ဳိးမ်ားသည္ တိုင္းျပည္အတြက္ ေရာ၎ကိုယ္စားျပဳသည့္ ျပည္နယ္အတြက္ေရာ အလြန္အႏၱရာယ္ ႀကီးပါသည္။ ဗမာအပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ကိုယ့္လူမ်ဳိး သူ႔လူမ်ဳိး အျမင္ထက္ တႏိုင္ငံလုံးရွိသူ သူမ်ားသည္ မိမိႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္သည္ ဆိုသည့္ အျမင္ရွိဘုိ႔ လိုပါသည္။ ထိုအျမင္ ထိုအေတြးရွိမွ တႏိုင္ငံလုံး အေရးကို ေစတနာထား၍ လုပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

ေခါင္းေဆာင္ဆိုသည္မွာ ေရရွည္ အျမင္ရွိသူျဖစ္ျခင္း၊ သေဘာထား ႀကီးသူျဖစ္ျခင္း၊ မွန္ကန္သည္ဟု ယုံၾကည္လွ်င္ ျပတ္သားစြာ ဆုံးျဖတ္ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္႐ြက္သူျဖစ္ျခင္း၊ မွားမွန္းသိလွ်င္လည္း ၀န္ခံ၍ ျပင္ဆင္္ရန္ ၀န္မေလးသူျဖစ္ျခင္း၊ အမ်ားေကာင္းစားေရးကို ေရွး႐ႈသူျဖစ္ျခင္း၊ မိမိကုိယ္ေရးကိုယ္တာထက္ တိုင္းျပည္အေရးကို ဦးထိပ္ပန္ဆင္လ်က္ ကိုယ္က်ဳိးစြန္႔ႏိုင္သူျဖစ္ျခင္းဆိုသည့္ အခ်က္မ်ားႏွင့္ ညီၫြတ္မႈ ရွိမွသာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း မည္ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ရွိ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနႏွင့္
(၁) တႏိုင္ငံလုံး အက်ဳိးစီးပြားကို ၾကည့္ၿပီး လူမ်ဳိးေရး ၀ါဒကို စြန္႔ပစ္ႏိုင္ရမည္။
(၂) ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ လူမ်ဳိးစုမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးစံမ်ား၊ ဘာသာစကား စာေပတို႔ကို မေပ်ာက္ပ်က္ရန္ ထိမ္းသိမ္းျခင္းသည္ တာ၀န္တရပ္အေနႏွင့္လည္းေကာင္း၊ မိမိကိုယ္တိုင္က ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ လုပ္သင့္သည္ဟု ယုံၾကည္၍လည္းေကာင္း သေဘာတူ လုပ္ေဆာင္ျခင္း ျဖစ္ဘုိ႔လိုသည္။
(၃) ျပည္နယ္အားလုံး တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ညီမွ်မႈရွိေအာင္လည္း သမာသမတ္က်က် ျပဳလုပ္ ႏိုင္သည့္ မွ်တသည့္ စိတ္ထားလည္း ရွိရမည္။
ဥပမာ။ ။ ခ်င္းေတာင္တန္း ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈသည္ အျခား ျပည္နယ္မ်ားထက္ နိမ့္က် ေနပါက ဖယ္ဒရယ္ ဗဟိုအစိုးရမွ ခ်င္းေတာင္တန္းကို ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ပိုမို ေထာက္ပံ့ ေပးျခင္းျဖင့္ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာကို ထိန္းၫွိေပးႏိုင္သည္။ အဓိက အေရးႀကီးေသာ အခ်က္မွာ ဖယ္ဒရယ္ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ေပၚေပါက္လာရန္ ေဆြးေႏြး ၫွိႏႈိင္းၾကေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ မိမိ လိုလားခ်က္မ်ားကို အေသဆုတ္ကိုင္ထားျခင္း မျပဳဘဲ (Compromise) အေလ်ာ့အတင္း ျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္ ေနရာတြင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ဘုိ႔ လိုသည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ အေလ်ာ့အတင္း ျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္ စိတ္ဓါတ္ကို ေမြးျမဴမွသာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ေအာင္ျမင္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ မည့္သည့္အရာမွ် အေလ်ာ့မေပး ဆိုသည့္ စိတ္ဓါတ္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးျခင္းသည္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္သည့္ နည္းလမ္း မဟုတ္သလို၊ ေဆြးေႏြးပြဲ ဟူ၍လည္း မေခၚဆိုႏိုင္ပါ။ ေတာင္းဆိုပြဲသာ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

(၄) ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ ေနထိုင္ေနသည့္ ျပည္သူမ်ားအားလုံး တန္းတူညီမွ်ရွိမႈ၊ လြတ္လပ္ ပိုင္ခြင့္တို႔ကို ေလးစားျမတ္ႏိုးရမည္။
(၅) လူမ်ဳိးစု တစုႏွင့္တစု ပဋိပကၡျဖစ္ေစႏိုင္မည့္ လူမ်ဳိးေရးအရ ႏွိမ့္ခ်ျခင္း၊ ေစာ္ကားျခင္းတို႔ကို ေရွာင္ရမည္။
(၆) လူမ်ဳိးစုအေျခခံျပည္နယ္မ်ားအျဖစ္မွနယ္ေျမအေျခခံျပည္နယ္မ်ားအျဖစ္ကို ရဲ၀ံ့စြာ ေျပာင္း လဲ၍ ေသြးစည္းမႈကို တည္ေဆာက္ရမည္။

လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးခါစ ျမန္မာျပည္တြင္ ျပည္တြင္းစစ္ ေတာက္ေလာင္စဥ္က ရည္မွန္း ခ်က္ႏွင့္ ယေန႔ ရည္မွန္းခ်က္တို႔သည္ သိသိသာသာ ကြာျခားသြားခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ကြန္ျမဴနစ္ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးသည္ ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရးမဟုတ္၊ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ တပါတီ အာဏာရွင္စံနစ္ကို အလုပ္သမား လယ္သမား လူတန္းစား အေျချပဳ၍ တည္ေဆာက္ရန္ လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ကို လိုက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ကြန္ဂရက္မွ ပါတီစုံ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ေရး လမ္းစဥ္ကို ခ်ခဲ့သည္။ ယေန႔ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ ပါတီစုံ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကို အားေပးလာခဲ့သည္။ ထို႔အတူ ကရင္ပုန္ကန္မႈသည္ ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕တို႔၏ Divide and Rule Policy အရ ျပည္နယ္ျပည္မ ေသြးခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္သြားျခင္း၏ ရလာဒ္ျဖစ္သည္။ ရွမ္းေစာ္ဘြား မ်ား၏ ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္ ေတာင္းဆုိမႈကလည္း ပေဒသရာဇ္ စံနစ္ကို ထူေထာင္၍ မိမိျပည္နယ္ မိမိအုပ္ခ်ဳပ္ၿ႔ပီး သားစဥ္ေျမးဆက္ အေမြ ဆက္ခံႏိုင္ေရး ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရးမဟုတ္။

ယေန႔ ေတာင္းဆို တိုက္ပြဲ၀င္ေနျခင္းသည္ ထိုအယူအဆတို႔ႏွင့္ လားလားမွ် မသက္ ဆိုင္သည့္ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ တည္ေထာင္ေရး ျဖစ္သျဖင့္ မ်ားစြာကြာျခားပါသည္။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး ေရစီးေၾကာင္းသည္ အာဏာရွင္ စံနစ္မ်ား တျဖဳတ္ျဖဳတ္ ေႂကြက်၍ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ား အသြင္ ေျပာင္းေနသည့္ ေခတ္ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ IT ေခတ္ကို ေရာက္ေနၿပီျဖစ္၍ သတင္း ေမွာင္ခ်၍ အာဏာကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားေသာေခတ္ ကုန္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အာဏာရွင္မ်ား ကိုယ္တိုင္က သိျမင္ ေနၿပီးျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တိုးတက္ေသာ ကမၻာ့ဆက္သြယ္ေရး ကြန္ယက္ကို အသုံးခ်၍ ျမန္မာျပည္ဖြား တိုင္းရင္းသား အားလုံး လက္တြဲညီညီျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ၾက မည္ဆိုလွ်င္ စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ေပၚေပါက္လာရန္ မေ၀းေတာ့ပါ။

နိဂုံး ။ ။ ကမၻာ့ေပၚရွိ ႏိုင္ငံအမ်ားက အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ တိုးတက္မႈကို အားက် ၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တိုင္းရင္းသားမ်ားကလည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံလို ျဖစ္ခ်င္ၾကသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ဖယ္ဒရယ္စစ္စစ္ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသား စစ္စစ္မ်ားသည္ Native American ဟု ေခၚေသာ Red Indians မ်ား ျဖစ္သည္။ ၎တုိ႔သည္ အသားနီစပ္စပ္ႏွင့္ ကုလား႐ုပ္ ေပၚေန၍ လူျဖဴမ်ားက Red Indians ဟု ေခၚေ၀ၚခဲ့သည္။ ေနာင္တြင္ ဌာေန လူမ်ဳိးစုတို႔က Red Indians (ကုလားနီမ်ား) အေခၚအေ၀ၚသည္ ၎တုိ႔ကို ႏွိမ့္ခ်ထားသည္ဟု ကန္႔ကြက္ ေျပာဆိုလာသျဖင့္ Native Americans ဟု အေခၚကို ေျပာင္းလဲ သုံးစြဲလာၾကသည္။ ၎ (Native) ဌာေန လူမ်ဳိးစုတုိ႔က လူျဖဴမ်ား ၎ႏိုင္ငံသုိ႔ အေျခခ် ေနထိုင္လာသျဖင့္ ၎တို႔မွာ လူနည္းစု ျဖစ္လာရသည္ကို ေထာက္ျပ၍ ၎တို႔၏ လူနည္းစု အခြင့္အေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ ထိမ္းသိမ္းေရးတို႔ကို ေတာင္းဆို တင္ျပမႈအေပၚ အစိုးရက ၎တုိ႔အတြက္ အထူး ရန္ပုံေငြမ်ား၊ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ စီးပြားေရး လုပ္ကြက္မ်ားကို ေပးခဲ့ရသည္။ ယၡဳအခါ ၎တုိ႔ကိုယ္၌ ၎တုိ႔သည္ အေမရိကန္မ်ားအျဖစ္ ခံယူေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ အရပ္ရပ္ အထူးသျဖင့္ ဥေရာပမွ အေျခခ်သူမ်ား လာေရာက္ အေျခခ်ျခင္းမွ လူနီေနထိုင္ေသာ ႏိုင္ငံမွ လူျဖဴမ်ား ႀကီးစိုးေသာ ႏိုင္ငံ အျဖစ္သုိ႔ ေျပာင္းလဲလာသည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ဥေရာပမွ အဂၤလိပ္မ်ား၊ ျပင္သစ္မ်ား၊ ဂ်ာမန္မ်ား၊ ေပၚတူဂီမ်ား၊ အီတာလ်ံမ်ား၊ ဒတ္ခ်္မ်ား အုပ္စုလိုက္ ေျပာင္းေ႐ြ႕ အေျခခ်လာျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံသစ္ ထူေထာင္လိုသူမ်ား ေပါင္းစည္း ေနထိုင္ၾကၿပီး ေပၚေပါက္လာေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ပထမ ၿဗိတိသွ်တို႔ လက္ေအာက္ခံ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ၿဗိတိသွ် တို႔ကို အေျခခ်ေနထိုင္သူမ်ားက ေတာ္လွန္ၿပီး လြတ္လပ္ေရးကို ရယူခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ဖယ္ဒရယ္ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးကို တည္ေထာင္ရန္ ကြဲျပားေနေသာ ျပည္နယ္မ်ားကို စုေပါင္းၿပီး အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲခဲ့သည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ Federalist paper သည္ ထင္ရွားေသာ စာတမ္းတခုအျဖစ္ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ အေမရိကန္၏ ဖယ္ဒရယ္မူအရ ျပည္နယ္တိုင္းသည္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ ျပ႒ာန္းခြင့္ရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ဗဟို အစိုးရ၏ အေျခခံဥပေဒပါ အခ်က္ မ်ားႏွင့္ ေသြဖီျခင္း မရွိေစရေပ။

အေမရိကန္ျပည္သည္ ဆိုး၀ါးေသာ ျပည္တြင္းစစ္ကိုလည္း ေတာင္ေျမာက္ကြဲၿပီး ျဖတ္သန္းခဲ့ရသည္။ ေျမာက္ပိုင္းမွ ေက်းကြ်န္စံနစ္ကို ဖ်က္သိမ္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားလာခဲ့ေသာ စစ္ပြဲသည္ ကြ်န္စံနစ္ ဖ်က္သိမ္းလိုသည္ ေျမာက္ပိုင္းမွ အႏိုင္ရသြားခဲ့သည္။

ယေန႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ျပည္ေထာင္စု စစ္စစ္ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ၎ႏိုင္ငံတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားက မိမိကုိယ္ကို မိမိ အေမရိကန္မ်ားဟု ယုံၾကသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ေမြးဖြါးသည့္ မည္သည့္ လူမ်ဳိးမဆို အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္သည္ ဆိုသည့္ ဥပေဒသ ရွိသလို၊ တျခားႏိုင္ငံတြင္ ေမြးဖြါးခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ဥပေဒ ေဘာင္အတြင္းမွ အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စုံလ်င္လည္း ႏိုင္ငံသား ခံယူခြင့္ရွိသည္။

တ႐ုတ္၊ ႐ုရွား၊ ဂ်ာမန္၊ အာဖရိက စသည့္ ႏုိင္ငံတို႔မွ လာေရာက္ အေျခခ် ေနထိုင္သူမ်ား အားလုံး မိမိတို႔သည္ အေမရိကန္မ်ား ျဖစ္သည္ဟု ခံယူၾကသည္။ ၎တုိ႔၏ အသားအေရသည္ ျဖဴ၊ ၀ါ၊ မဲ၊ နီ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မည္ ၎တို႔သည္ အေမရိကန္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထိုအခါ အာရွႏြယ္၀င္ တဦးကို ဘာလူမ်ဳိးလဲဟု ေမးလွ်င္ ၎က အေမရိကန္လူမ်ဳိးဟု ေျဖမည္ျဖစ္သည္။ ဘာမ်ဳိး႐ိုးက ဆင္းသက္လာသလဲဟု ဆိုလ်င္ Chinese American တ႐ုတ္- အေမရိကန္ျဖစ္သည္ဟု ေျဖေပလိမ့္မည္။ အဓိပၸါယ္မွာ မိဘ မ်ဳိး႐ိုးသည္ တ႐ုတ္ျဖစ္သည္၊ သုိ႔ရာတြင္ သူသည္ အေမရိကန္ ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ကပၸလီ တဦးကို ေမးပါကလည္း အေမရိကန္လူမ်ဳိး ျဖစ္ၿပီး မ်ဳိး႐ိုးဗီဇမွာ African- American အာဖရိကန္- အေမရိကန္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာမည္ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္လူမ်ဳိး ဆိုသည္မွာ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ စုေပါင္း ေနထိုင္သည့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္းရွိ လူအားလုံးကို ေခၚပါသည္။ ထိုအခ်က္က ၎တို႔သည္ တႏိုင္ငံလုံးႏွင့္ သက္ဆိုင္သူမ်ား၊ တႏိုင္ငံလုံးရွိ သူမ်ားက ၎တို႔ ႏိုင္ငံဟု သတ္မွတ္သည္ဟု အဓိပၸါယ္ ရပါသည္။

ယေန႔ ျမန္မာျပည္တြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားက မိမိျပည္နယ္ကိုသာ အသိအမွတ္ ျပဳထားၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို မိမိတို႔ ႏိုင္ငံဟု အသိအမွတ္ ျပဳမထားျခင္းသည္ အေမရိကန္တုိ႔ႏွင့္ ကြာျခားပါသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံလို ျဖစ္ခ်င္ပါက ၎တို႔ကဲ့သုိ႔ စိတ္ဓါတ္ကို ေမြးျမဴရမည္ဟု တင္ျပလိုပါသည္။

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားမ်ားသည္ မိမိတုိ႔ မ်ဳိး႐ိုးက ဒုတိယ ေနရာတြင္ရွိသည္။ တိုင္းျပည္ က ပထမျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ဆိုသည္ကို ဂုဏ္ယူ ၀င့္ႂကြားစြာ ေျပာႏိုင္ၾကသည္။ ျမန္မာ ျပည္တြင္ မိမိတို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္သည္ဟု တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုတို႔က မေျပာလိုၾက၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္သည္ဟူေသာ ခံယူခ်က္ကို ထားႏိုင္မွ စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုကို တည္ေဆာက္ႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။ လူမ်ဳိးစြဲမ်ားကို ေျဖေဖ်ာက္ႏိုင္မွသာ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံေတာ္ကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

ထြန္းေအာင္ေက်ာ္

ကၽြန္ေတာ္နားလည္တဲ့ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရး

ေစာဘဦးၾကီး ဟာ အဂၤလန္မွာ ဥပေဒပညာေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္ ။
အဲဒီအခ်ိန္က အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ခ်င္ရင္
နယ္ေျမေတြစုစည္းျပီး ေတာ္လွန္ရင္
ႏိုင္ငံအသစ္ ရတယ္ ဆိုတာကို
အေမရိကန္ကို နမူနာယူျပီး စတင္ဖို ့ၾကိဳးစားခဲ့တာပါ ။
အဲဒီကာလဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း လြတ္လပ္ေရး ၾကိဳးပန္းမႈ ကာလထက္ေစာပါတယ္ ။
ျမန္မာအို ေက်ာင္းအိုေက်ာင္းၾကား
ကရင္အို ေခ်ာင္းၾကိဳ ေခ်ာင္းၾကား စကားပံုထဲကလို
ေသြးေအးျပီး ဗူးဆို ဖယံုမသီတဲ့ ကရင္လူမ်ိဳးေတြ အတြက္
ေအးခ်မ္းသာယာစြာ ေနထိုင္ေရးအတြက္
ေစာဘဦးၾကီး စီမံခ်က္ထဲက ကရင္ႏိူင္ငံေတာ္ဟာ
ျမန္မာ ထိုင္း ကေမၻာဒီးယား လားအို စတဲ့ႏိုင္ငံေတြထဲက
ကရင္လူမ်ိဳးေတြ စုစည္းျပီး ကရင္ႏိူင္ငံတည္ေဆာက္ဖို ့လို ့သင္ဖူးပါတယ္ ။
ေစာဘဦးၾကီး က ဥပေဒေလးစားတဲ့ အဂၤလိပ္ကို ဥပေဒနဲ ့
တိုက္ပြဲဝင္ဖို ့ျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္ ။
ဥပေဒမဲ့ ေတြေၾကာင့္ က်ဆံုးခဲ့ရတာပါ ။

ပုဇြန္လံုး အခြံ ကြာတဲ့ ေန ့မွာ
မုထိ (အေမမွျဖစ္လာေသာကရင္)
ဖထိ (အေဖမွျဖစ္လာေသာ ကရင္) ေတြ စုစည္းျပီး
ဖရံုးသီးနဲ ့ ၾကက္ဖျဖဴၾကီးကို အတူတကြ
လက္ရည္တျပင္တည္း ခ်က္ျပဳတ္ရင္း
စားေသာက္ခါ ႏိုင္ငံေတာ္အသစ္ဆီသို
့သီခ်င္းသာ ရိုးရာသီခ်င္းအျဖစ္က်န္ေနခဲ့ပါတယ္
ဗုဒၵဘာသာကရင္ ေတြမွာလည္း မူလကိုးကြယ္စဥ္စဥ္က
ထာဝရ ဘုရားဆိုတာ ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္ ။
ညီျဖစ္သူ ထာဝရ ဘုရားရဲ ့ လူျဖဴေတြက
အခ်ိန္တန္ရင္ အကိုျဖစ္သူကို ကယ္ထုတ္မယ္။
ဆိုတဲ့ကရင့္ေရွးေဟာင္းစကားရွိတာ ၾကားဖူးပါတယ္ ။

ေဌးတင့္
ဘဲဂရက္ အမ်ိဳးႏြယ္
ခဝဲျခံ ။